Mondelinge behandeling
Een mondelinge behandeling is een hoorzitting die plaatsvindt bij de rechtbank, in een rechtszaal. Beide partners zijn samen met hun respectievelijke advocaten en krijgen hier de gelegenheid om hun verzoeken en verweren mondeling toe te lichten. In de meeste gevallen stelt de rechter ook een aantal vragen.
De partijen zitten tegenover elkaar in de rechtszaal. Het gaat er officieel aan toe: de rechter, griffier (die maakt een verslag van de zitting) en advocaten dragen de verplichte toga.
Wanneer vindt een mondelinge behandeling plaats?
Niet altijd worden partners het in overleg met een advocaat of mediator eens over belangrijke zaken zoals alimentatie, verdeling van de bezittingen en woning, en de zorg voor de kinderen. Wanneer dit het geval is, vindt een inhoudelijke procedure plaats.
Het echtscheidingsverzoekschrift
Een echtscheidingsprocedure begint met het echtscheidingsverzoekschrift. Dit verzoekschrift moet een advocaat bij de rechtbank van de woonplaats van de aanvragende partner indienen. Daarnaast moet een deurwaarder het binnen 14 dagen aan de andere partner uitreiken.
In dit verzoekschrift vraagt men de rechtbank om de echtscheiding uit te spreken. Ook kan men de rechtbank vragen om kinder– of partneralimentatie vast te stellen, de bezittingen en het huis op een bepaalde wijze te verdelen en een uitspraak te doen over het ouderlijk gezag.
De partner die dit verzoekschrift ontvangt, krijgt over het algemeen 6 weken de tijd om een verweerschrift in te dienen. Hierin kan deze partner schriftelijk aangeven met welke delen hij of zij het niet eens is en waarom. Ook kan de partner een tegenverzoek doen.
Het ouderschapsplan
Als er kinderen zijn, dan moet het echtscheidingsverzoekschrift– indien mogelijk - wettelijk gezien een ouderschapsplan bevatten. In dit plan staan de afspraken van beide ouders over de zorg- en opvoedtaken, de kosten van de verzorging en opvoeding, en de manier waarop ouders elkaar informeren en raadplegen over belangrijke zaken omtrent de kinderen.
Als er geen ouderschapsplan tot stand kan komen, omdat bijvoorbeeld de communicatie tussen de ouders is verstoord, dan is het mogelijk om het verzoekschrift zonder ouderschapsplan indienen.
Mondelinge behandeling
Na het indienen van het verzoekschrift en het verweerschrift bij de rechtbank, nodigt de rechtbank beide partners (meestal via hun advocaten) uit voor een mondelinge behandeling.
Tijdens de mondelinge behandeling onderzoekt de rechter ook of het alsnog mogelijk is om een ouderschapsplan op te stellen. Lukt dat niet, dan kan er een tweede mondelinge behandeling worden ingesteld. Ook kan de rechter een uitspraak doen zonder dat er een ouderschapsplan tot stand is gekomen. In dat geval stelt de rechter zelf een omgangsregeling en alimentatiebedrag vast.
Als er kinderen zijn en er een geschil is over de zorgregeling, dan is ook een medewerker van de Raad voor de Kinderbescherming ter zitting aanwezig.
Eerst krijgen de advocaten het woord om de verzoeken en verweren toe te lichten. Daarna de partijen zelf en vervolgens de raadsmedewerker voor een advies ten aanzien van de zorgregeling.
Beschikking
Nadat de mondelinge behandeling plaatsvond en de rechtbank voldoende is geïnformeerd, plant de rechtbank een datum waarop die uitspraak doet. Deze uitspraak noemt men ook wel een beschikking en naar aan de advocaten van beide partners verstuurd.
In deze beschikking geeft de rechter aan wat hij heeft besloten en waarom. Een rechter is wettelijk verplicht om zijn beslissingen over de alimentatie of het gezag van kinderen begrijpelijk te maken.
Het is mogelijk om binnen 3 maanden na deze beschikking hoger beroep aan te tekenen.