Welke documenten heb je nodig bij een scheiding?

Een scheiding is al moeilijk genoeg. Er komt van alles op je af, emoties, praktische regelzaken en een hoop papierwerk. Je vraagt je misschien af: “Welke documenten zijn er nodig bij een scheiding?” Je wilt niets belangrijks vergeten. Het laatste wat je wilt, is midden in het proces opeens achter een ontbrekend document aan moeten gaan.

Maak je geen zorgen, je bent niet de eerste die door de bomen het bos niet meer ziet. Vanuit mijn ervaring met scheidingen en het helpen van anderen weet ik hoe verwarrend het kan zijn. Ik heb gezien hoe een duidelijk overzicht rust en grip geeft. Samen lopen we overzichtelijk langs alle papieren die je nodig hebt.

In dit artikel krijg je een helder overzicht van alle documenten die je nodig hebt bij een scheiding. We verdelen ze in handige categorieën. Per categorie leg ik uit wat je nodig hebt, waarom het nodig is, en waar je het kunt vinden. Dit alles in begrijpelijke taal, zonder jargon. Zo houd jij de controle over je scheiding en kun je met een gerust hart alles regelen.

Waarom overzicht cruciaal is bij een scheiding

Een scheiding brengt niet alleen emoties met zich mee, maar ook een waslijst aan praktische zaken. Juist daarom is overzicht houden zo belangrijk. Wanneer je van tevoren weet welke documenten je moet verzamelen, geeft dat rust. Je voorkomt verrassingen en kunt stap voor stap alles regelen zonder paniek.

Stel je voor: je zit midden in een lastig gesprek over de scheiding en ineens vraagt iemand om een bepaald papier dat je niet paraat hebt. Dat zorgt voor stress. Met een goed overzicht voel je je zekerder. Je weet dat je alles op een rijtje hebt. Bovendien versnelt het de afhandelin een mediator of advocaat kan vlotter werken als jij je papieren op orde hebt. En voor jezelf is het fijn: hoe meer je geregeld hebt, hoe meer ruimte er is om je op de toekomst te richten.

Kortom, overzicht in documenten geeft je grip op het proces. Het is een beetje alsof je een checklist afwerkt. Elke keer als je een document gevonden hebt, kun je dat afvinken. Dat voelt positief en het brengt structuur in een periode die chaotisch kan aanvoelen.

Documenten die je nodig hebt – verdeeld in categorieën

Welke papieren heb je nu precies nodig? Laten we ze opdelen in overzichtelijke categorieën. Niet iedereen heeft alle onderstaande documenten nodig; dit hangt af van jouw situatie (heb je kinderen? een koophuis? gezamenlijke schulden?). Loop de lijst rustig door en markeer wat voor jou van toepassing is. We bespreken per categorie welke documenten erin vallen en waarom ze belangrijk zijn.

Persoonlijke gegevens

Dit zijn documenten die jouw identiteit en burgerlijke staat vastleggen:

• Identiteitsbewijs: Een kopie van een geldig identiteitsbewijs (paspoort, ID-kaart of rijbewijs) van jou (en je partner). Waarom? De advocaat of mediator moet jullie identiteit kunnen bevestigen. Ook de rechtbank heeft dit nodig. Zonder ID kan er geen officieel verzoek ingediend worden. Waar vind je het? Waarschijnlijk heb je je ID in je portefeuille liggen. Maak hier een kopie van (voor- en achterkant). Zorg dat het geldig is en niet verlopen.
  
  
• Uittreksel Basisregistratie Personen (BRP): Dit is een officieel uittreksel van je persoonlijke gegevens bij de gemeente. Hierop staan bijvoorbeeld je adres, burgerlijke staat en nationaliteit. Waarom? Het toont formeel aan dat jij in de gemeente staat ingeschreven en geeft zaken weer als je huidige achternaam en of je getrouwd bent. De rechtbank kan dit nodig hebben om je gegevens te verifiëren. Waar te krijgen? Bij je gemeente. Je kunt dit vaak online of aan de balie aanvragen. Let op: zo’n uittreksel mag meestal niet ouder zijn dan 3 maanden op het moment van indienen van het scheidingsverzoek.
  
• Huwelijksakte of geregistreerd-partnerschapsakte: Dit is het officiële bewijs van je huwelijk of partnerschap, opgemaakt door de gemeente op het moment dat jullie trouwden of je partnerschap registreerde. Waarom? Om te kunnen scheiden, moet je eerst aantonen dát je getrouwd bent (of een partnerschap hebt). De rechtbank vraagt om een afschrift van de huwelijksakte of partnerschapsakte om de scheiding officieel in te kunnen schrijven. Waar vind je het? Dit document kun je opvragen bij de gemeente waar jullie zijn getrouwd of het partnerschap hebben gesloten. Ook dit afschrift moet recent zijn (meestal niet ouder dan 3 maanden als het ingediend wordt).
  
  
• Trouwboekje (indien van toepassing): Als je getrouwd bent, heb je misschien een trouwboekje. Hierin staan jullie persoonsgegevens en trouwdatum. Waarom? Een trouwboekje is handig ter controle van gegevens, al is het officieel niet verplicht om te tonen. Het kan bijvoorbeeld de trouwdatum en gegevens van eventuele kinderen bevatten. Waar? Waarschijnlijk heb je dit thuis in een la of kast liggen. Het is handig om erbij te hebben voor de volledigheid, maar een uittreksel van de huwelijksakte is het formele document dat telt.

Op zoek naar een mediator of echtscheidingsadvocaat?

Op zoek naar een advocaat of mediator die je helpt bij de afwikkeling van jouw scheiding. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek.

Vrijblijvend kennismaken

Inkomens- en financiële gegevens

Onder deze categorie vallen alle papieren die je financiële situatie en inkomen aantonen. Denk aan:

• Loonspecificaties en jaaropgaven: Verzamel de meest recente salarisstroken (bijvoorbeeld de laatste 3 loonstrookjes) en de laatste jaaropgave van jou en je partner. Waarom? Deze documenten laten zien hoeveel jullie verdienen. Dat is belangrijk voor het berekenen van eventuele partneralimentatie of kinderalimentatie en om de verdeling van inkomsten inzichtelijk te maken. Waar te vinden? Vaak kun je loonstroken digitaal terugvinden via je werkgever (bijv. een HR-portal) of misschien heb je ze per e-mail/pdf ontvangen. De jaaropgave krijg je jaarlijks van je werkgever of uitkeringsinstantie; die heb je wellicht bewaard voor de belastingaangifte.
  
• Belastingaangifte en aanslagen: Pak de laatste (gemeenschappelijke) belastingaangifte en eventuele recente aanslagen of teruggaven van de Belastingdienst erbij. Waarom? Hieruit blijkt jullie financiële positie: inkomen, aftrekposten, vermogen. Het helpt om een volledig beeld te krijgen van de financiën en kan van pas komen bij alimentatieberekeningen en verdeling van bezittingen. Waar? Als je online aangifte hebt gedaan, kun je meestal een kopie downloaden via de website van de Belastingdienst (of in je administratie map als je het geprint hebt). Heb je hulp gehad van een accountant/boekhouder, dan kun je daar navraag doen.
  
• Bankafschriften en spaaroverzichten: Verzamel recente bankafschriften of saldo-overzichten van jullie rekeningen (betaal- en spaarrekeningen) en eventuele beleggingsoverzichten. Waarom? Dit laat zien hoeveel geld er op gezamenlijke of individuele rekeningen staat en welke automatische lasten er zijn. Bij de verdeling moeten spaartegoeden en rekeningen eerlijk verdeeld worden. Ook kan het inzicht geven in maandelijkse uitgaven (handig voor budget na scheiding). Waar te vinden? Via internetbankieren kun je transacties en saldi downloaden of printen. Desnoods kun je bij de bank vragen om een overzicht per scheidingsdatum.
  
  
• Gegevens over toeslagen of uitkeringen: Ontvang je zorgtoeslag, huurtoeslag, kindgebonden budget, kinderbijslag of een uitkering? Verzamel brieven of overzichten hiervan. Waarom? Deze inkomstenbronnen tellen mee in het totale financiële plaatje. Bijvoorbeeld kinderbijslag of kindgebonden budget kan van invloed zijn op de kinderkostenverdeling. Waar vind je ze? Toeslagen kun je inzien via de website van de Belastingdienst/Toeslagen (als je inlogt op je account) of in brieven die je hierover krijgt. Kinderbijslag informatie krijg je via de SVB (Sociale Verzekeringsbank). Uitkeringsspecificaties krijg je van de instantie die de uitkering verstrekt (UWV, gemeente etc.). Check je administratie of digitale post.
  
  
• Ondernemingsgegevens (als je ondernemer bent): Heb je een eigen bedrijf of ZZP-inkomsten? Verzamel dan de winst- en verliesrekeningen, balans en jaarcijfers van de afgelopen jaren, plus eventueel je KvK-inschrijving. Waarom? Bij een eigen bedrijf moet duidelijk zijn wat de inkomsten zijn en wat de bedrijfswaarde is, zodat dit betrokken kan worden bij de scheiding. Ook is dit nodig voor alimentatieberekeningen, omdat je inkomen dan uit je bedrijf komt. Waar? Deze heb je als het goed is zelf (of je boekhouder heeft ze). De Kamer van Koophandel-inschrijving kun je opvragen via KvK. Financiële jaarstukken heb je jaarlijks gemaakt voor de belastingdienst of de bank.

Bezittingen en schulden

In deze categorie vallen alle documenten die te maken hebben met wat jullie bezitten (huis, auto, spullen, spaargeld) en wat jullie schulden zijn (leningen, hypotheek, roodstand).

• Woningdocumenten: Wonen jullie in een koophuis? Dan heb je papieren van het huis nodig: denk aan het koopcontract, de eigendomsakte en de hypotheekakte. Ook nuttig: een recente hypotheekoverzicht (met restant schuld) en eventueel een taxatierapport of WOZ-waarde van de woning. Waarom? Bij een koophuis moet worden besloten wat ermee gebeurt (verkoop, een van beiden blijft wonen, etc.) en daarvoor is het essentieel te weten wat het huis waard is en hoeveel hypotheek er nog op zit. Bij een huurhuis volstaat het huurcontract. Waar te vinden? Het koopcontract en de aktes heb je meestal ontvangen van de notaris toen je het huis kocht; die zitten vaak in je administratie. De hypotheekverstrekker stuurt jaarlijks een overzicht van de hypotheek of je kunt het online inzien. Een taxatierapport heb je als je er recent een hebt laten maken; anders kun je de WOZ-beschikking van de gemeente gebruiken voor een indicatie van de waarde. Het huurcontract heb je van de verhuurder of woningbouwvereniging gekregen.
  
  
• Auto en voertuigen: Bezitten jullie een auto, motor, caravan of boot? Verzamel dan de kentekenbewijzen of registratiepapieren en eventuele aankoopbewijzen van deze voertuigen. Waarom? Deze bezittingen vertegenwoordigen waarde en vaak moeten jullie beslissen wie ze houdt of dat ze verkocht worden. De papieren tonen eigendom en helpen de waarde te bepalen (aankoopbon of recente waarde-indicatie). Waar? Kentekenbewijs (tegenwoordig de kentekencard of -papieren) heb je nodig voor overschrijving; die liggen waarschijnlijk bij je belangrijke papieren of in de auto zelf. Aankoopnota’s of facturen heb je misschien digitaal of op papier in je administratie.
  
  
• Inboedel en waardevolle spullen: Het is handig om een lijst van de inboedel te maken – alle belangrijke spullen in huis, van meubels tot elektronica – vooral de waardevolle zaken. Hoewel dit niet één document is, kun je bijvoorbeeld de aankoopbonnen of garantiebewijzen van dure spullen (zoals die mooie tv of een kunstwerk) verzamelen. Waarom? Bij de verdeling moeten jullie afspraken maken wie wat krijgt of hoe je de waarde compenseert. Bewijzen of een lijst helpen om dit eerlijk en zonder ruzie te doen. Waar? De bonnen vind je wellicht terug in je e-mails (als online gekocht) of in een map met garantiebewijzen. Geen paniek als je niet alles hebt; een lijst opstellen samen is al een goed begin, eventueel met foto’s ter vastlegging.
  
• Bank- en spaartegoeden: (Deels overlapt met financiële gegevens) Zorg dat je overzichten van spaarrekeningen, beleggingen of andere investeringen hebt. Waarom? Spaargeld en beleggingen moeten net als andere bezittingen verdeeld worden, tenzij er andere afspraken zijn (bijvoorbeeld als er huwelijksvoorwaarden zijn die dit regelen). Waar? Via de bank (internetbankieren) kun je actuele saldo-overviews downloaden. Voor beleggingen vind je jaaroverzichten bij je broker of bank.
  
• Schulden en leningen: Verzamel documenten over schulden: bijvoorbeeld leningsovereenkomsten, kredietoverzichten, de hypotheek (al genoemd), studieleningen, en zelfs uitstaande rekeningen of betalingsregelingen. Waarom? Net zoals bezit moeten schulden eerlijk verdeeld of toegerekend worden. Je wilt precies weten wat de openstaande bedragen zijn om goede afspraken te maken (wie betaalt wat af, moet de woning verkocht worden om schulden te delgen, etc.). Waar? Denk aan kredietoverzichten van de bank of kredietverstrekker, brieven van DUO (studielening), afbetalingsplannen, of creditcardoverzichten. Deze krijg je vaak per post of e-mail, of je kunt ze opvragen/bekijken via de website van de betreffende instantie.
  
  
• Verzekeringspolissen: Verzamel belangrijke verzekeringspapieren: bijvoorbeeld levensverzekeringen, pensioenpolissen, overlijdensrisicoverzekeringen, uitvaartverzekeringen, of kapitaalverzekeringen die aan de hypotheek gekoppeld zijn. Waarom? Sommige verzekeringen hebben een opbouwde waarde of keren uit bij bepaalde gebeurtenissen, wat mee kan spelen in de financiële verdeling. Ook moeten polisgegevens vaak aangepast worden na de scheiding (denk aan de begunstigde wijzigen als je ex nu nog in je polis staat). Waar? Polissen heb je meestal per post ontvangen bij het afsluiten. Tegenwoordig kun je ze vaak ook online vinden in je account bij de verzekeraar. Je kunt altijd de verzekeraar bellen voor een kopie als je ze niet kunt vinden.
  
• Pensioengegevens: Hoewel pensioen meestal pas later tot uitkering komt, is het heel belangrijk hier documenten van te hebben. Denk aan pensioenoverzichten van jou en je partner (de jaarlijkse UPO – Uniform Pensioenoverzicht van je pensioenfonds). Waarom? In Nederland hebben gescheiden partners recht op verevening van het tijdens het huwelijk opgebouwde ouderdomspensioen (tenzij anders afgesproken). Ook het bijzonder partnerpensioen (nabestaandenpensioen) moet bekeken worden. De pensioenpapieren laten zien wat er is opgebouwd. Waar te vinden? Jaarlijks krijg je een pensioenoverzicht van je pensioenfonds(en). Je kunt ook op mijnpensioenoverzicht.nl met je DigiD een totaaloverzicht zien en eventueel uitdraaien. Zorg dat je die gegevens paraat hebt, zodat je afspraken kunt maken over de verdeling of eventuele conversie van pensioenrechten.

Op zoek naar een mediator of echtscheidingsadvocaat?

Op zoek naar een advocaat of mediator die je helpt bij de afwikkeling van jouw scheiding. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek.

Vrijblijvend kennismaken

Juridische of aanvullende documenten

Dit zijn documenten die niet iedereen heeft, maar die belangrijk zijn als ze er wel zijn, omdat ze juridische afspraken of uitzonderingen vastleggen.

• Huwelijksvoorwaarden of partnerschapsvoorwaarden: Als jullie destijds op huwelijkse voorwaarden (of partnerschapsvoorwaarden) zijn getrouwd, zoek die akte dan op. Dit is het document van de notaris waarin afspraken staan over welke bezittingen en schulden gescheiden blijven. Waarom? Deze voorwaarden bepalen hoe de verdeling van bezittingen/schulden moet gebeuren. Bijvoorbeeld: “dit was privébezit en valt buiten de scheiding”. Zonder dit document kun je verkeerde aannames maken over wat van wie is. Waar vind je het? Je hebt bij het trouwen een kopie van deze akte van de notaris gekregen. Ligt die niet thuis? Dan kun je bij de notaris (die de akte heeft gemaakt) een nieuwe kopie opvragen. Notarissen bewaren deze stukken.
  
• Echtscheidingsconvenant (als je dat al hebt opgesteld): Dit is eigenlijk een document dat tijdens het scheidingsproces wordt opgesteld, vaak met hulp van een mediator of advocaat. Hierin staan alle afspraken over de scheiding (verdelen van spullen, geld, huis, pensioen, alimentatie, etc.). Meestal heb je dit nog niet bij de start, maar het is goed om te weten dat dit document uiteindelijk nodig is om bij de rechtbank in te dienen. Waarom noem ik het toch? Omdat je al die verzamelde papieren gebruikt om dit convenant op te stellen. Als je straks alle informatie bij de hand hebt, kan het convenant vlot worden samengesteld. Waar? Het convenant wordt opgemaakt in samenspraak met de mediator/advocaat, die heeft er een format voor. Jullie beide moeten het uiteindelijk ondertekenen.
  
  
• Testamenten: Heb je een testament (of meerdere, bijvoorbeeld beiden een testament)? Zoek deze dan op. Waarom? In een testament kunnen speciale wensen staan over erfenissen of bezittingen bij overlijden. Hoewel een scheiding iets anders is dan een overlijden, wil je na de scheiding misschien je testament aanpassen. Maar ook tijdens de scheiding is het nuttig te weten of er bijvoorbeeld in een testament staat dat een erfenis privévermogen blijft. Zulke informatie is van belang bij het verdelen: als één van jullie een erfenis heeft gehad met een uitsluitingsclausule (in het testament van de schenker bepaald), dan valt die erfenis buiten de gemeenschap. Dat moet je kunnen aantonen met papieren. Waar vind je het? Als je een testament hebt, heb je destijds van de notaris een kopie gekregen. Ligt het niet meer voor handen, dan kun je via het Centraal Testamentenregister achterhalen bij welke notaris je laatste testament is gemaakt en daar een afschrift opvragen.
  
  
• Erfenis- of schenkingsbewijzen: Gerelateerd aan bovenstaand punt: als één van jullie tijdens het huwelijk een erfenis of schenking heeft gekregen, zoek dan de bijbehorende documenten op (bijvoorbeeld de brief van de notaris over de erfenis, of de akte van schenking). Waarom? Om te bepalen of dit geld of goed gedeeld moet worden of niet. Als er niets is vastgelegd, valt een erfenis in principe in de gemeenschap van goederen (voor scheidingen vóór 2018, daarna anders als het buiten de huwelijkse gemeenschap is gehouden). Maar vaak staat in schenkingsaktes of testamenten dat het privé is. De documentatie hierover voorkomt misverstanden. Waar? Bij je eigen administratie of bij de notaris/familielid die destijds de communicatie deed.
  
• Overige contracten: Denk tenslotte aan andere contracten die relevant kunnen zijn. Bijvoorbeeld een samenlevingscontract (als jullie ongetrouwd samenwoonden en nu uit elkaar gaan, kan daar van alles in geregeld zijn). Of misschien hebben jullie een borgstelling voor iemand, een huurcontract gezamenlijk (al genoemd bij woning), of verzekeringspapieren (ook al genoemd). Het komt er hier op neer: alles wat juridische afspraken betreft waarin jullie samen genoemd worden, is goed om te verzamelen. Waarom? Zodat je niets over het hoofd ziet. Als er bijvoorbeeld een samenlevingscontract was vóór het huwelijk, dan kunnen daar afspraken in staan over geld of spullen. Die kunnen nog doorwerken. Waar? Check al je belangrijke papieren en digitale mappen voor contracten die jullie allebei aangaan.

Kindgerelateerde documenten (indien van toepassing)

Hebben jullie kinderen samen? Dan komt er een extra set documenten en afspraken bij kijken. Dit is vaak emotioneel beladen, maar juist daarom is het goed om de papieren hiervoor op orde te hebben.

• Geboorteaktes van de kinderen: Voor elk minderjarig kind heb je een uittreksel van het geboorteregister nodig. Waarom? Net als bij de huwelijksakte wil de rechtbank formeel vastleggen welke kinderen bij het huwelijk betrokken zijn. Het laat zien dat jullie juridisch de ouders zijn. Deze uittreksels zijn verplicht bij het indienen van een scheiding met kinderen en moeten, net als de huwelijksakte, recent opgevraagd zijn (max. enkele maanden oud). Waar te krijgen? Bij de gemeente waar het kind geboren is. Je kunt dit online aanvragen of langsgaan bij de gemeente. Houd er rekening mee dat het even duurt voordat je het per post ontvangt, dus vraag het op tijd aan.
  
  
• Ouderschapsplan: Bij een scheiding met minderjarige kinderen is een ouderschapsplan wettelijk verplicht in Nederland. Dit is geen bestaand document dat je al hebt, maar iets dat jullie samen moeten opstellen. Wat is het? In een ouderschapsplan leggen jullie vast hoe je na de scheiding voor de kinderen zorgt. Denk aan omgangsregeling (wie wanneer de kinderen heeft), afspraken over opvoeding, school, vakanties en kinderalimentatie (financiële bijdrage voor de kinderen). Waarom? De rechtbank wil zeker weten dat er goed is nagedacht over het welzijn van de kinderen. Een duidelijk ouderschapsplan helpt misverstanden te voorkomen en geeft de kinderen stabiliteit. Hoe maak of krijg je het? Vaak helpt een mediator of advocaat bij het opstellen. Er zijn ook voorbeeldmodellen online te vinden. Als jullie er samen uitkomen, kun je zelf een plan opschrijven en beiden ondertekenen. Dit plan wordt samen met het echtscheidingsconvenant naar de rechtbank gestuurd. Zorg dus dat jullie dit plan op tijd maken. Neem de tijd om alle punten te bespreken. Mocht over een bepaald punt onzekerheid bestaan, schrijf dan op hoe je daarmee omgaat (bijvoorbeeld: “We evalueren de regeling na 6 maanden”).
  
  
• School- en medische gegevens (optioneel): Hoewel niet standaard vereist bij de juridische scheiding, kan het handig zijn om relevante informatie over de kinderen te verzamelen. Bijvoorbeeld schoolgegevens (naam school, leerkracht, belangrijke routines) of medische informatie (naam huisarts, eventuele medicatie of behandelplannen als een kind iets nodig heeft). Waarom? In de praktijk is dit meer voor jullie zelf: als de zorg straks gedeeld wordt, is het fijn als beide ouders alle belangrijke info van de kinderen hebben. Voor het ouderschapsplan kan het nuttig zijn te vermelden wie de huisarts is of hoe jullie medische beslissingen nemen. Waar? Deze informatie hebben jullie waarschijnlijk zelf of kun je opvragen bij school of huisarts. Je hoeft dit niet aan de rechtbank te geven, maar wel onderling te delen.

Zoals je ziet, komen er bij kinderen extra documenten en afspraken kijken. Het kan veel lijken, maar onthoud dat dit er allemaal toe dient om jullie kinderen zo goed mogelijk door de scheiding heen te helpen.

Op zoek naar een mediator of echtscheidingsadvocaat?

Op zoek naar een advocaat of mediator die je helpt bij de afwikkeling van jouw scheiding. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek.

Vrijblijvend kennismaken

Waar vind je deze documenten?

Nu je weet welke papieren je nodig hebt, is de vraag: waar haal je ze vandaan? Geen paniek – de meeste documenten zijn gelukkig makkelijk op te vragen of te vinden. Hier een handig overzicht van bronnen waar je de benodigde stukken kunt verzamelen:

• Bij de Gemeente: Voor officiële aktes en uittreksels (huwelijksakte, geboorteakte, uittreksel BRP) is de gemeente jouw go-to. Via de website van de gemeente kun je vaak digitaal een uittreksel aanvragen. Je logt dan in met DigiD, geeft aan wat je nodig hebt (bijvoorbeeld “uittreksel huwelijksregister voor echtscheiding”) en binnen een week krijg je het per post thuisgestuurd. Je kunt ook naar het gemeentehuis gaan; soms kun je het dan direct meenemen. Houd rekening met een kleine vergoeding per uittreksel. Vergeet niet dat aktes niet te oud mogen zijn, dus vraag ze niet te vroeg aan – meestal binnen 2-3 maanden voor het indienen.
  
• Eigen administratie thuis: Veel papieren heb je misschien al thuis in ordners of mappen. Denk aan: trouwboekje, kopieën van IDs, het contract van je huis, pensioenpapieren, verzekeringspolissen, het samenlevingscontract, etc. Duik even je administratiekast in of kijk in je digitale mapjes op de computer. Tip: zoektermen op je computer of e-mail (zoals “polis” of “jaaroverzicht”) kunnen handig zijn om digitale documenten terug te vinden.
  
• Werkgever en instanties: Mis je loonspecificaties of jaaropgaven? Vraag ze op bij je werkgever (salarisadministratie/HR-afdeling). Zij kunnen vaak kopietjes leveren of je toegang geven tot een portaal. Voor uitkeringsspecificaties kun je bij de uitkerende instantie (UWV, gemeente) terecht; vaak hebben zij ook een digitaal portaal. De Belastingdienst biedt kopieën van oude aangiftes via je online account, en toeslagenoverzichten vind je op de Toeslagen-website. Schroom niet om hun klantenservice te bellen als je er niet uitkomt – ze sturen vaak kosteloos gegevens na.
  
  
• Bank en financiële instellingen: Via internetbankieren kun je vrijwel alles downloaden: rekeningafschriften, spaaroverzichten, hypotheekstanden. Kom je er online niet uit, loop dan binnen bij je bankkantoor of bel de helpdesk. Ze kunnen meestal wel een overzicht van saldo’s of een afschrift op papier aan je geven. Voor pensioenoverzichten kun je contact opnemen met je pensioenfonds als je de papieren kwijt bent; ze sturen dan een nieuw exemplaar of verwijzen je naar online informatie. Verzekeraars doen hetzelfde: een belletje of mail en je hebt een kopie van je polis.
  
  
• Notaris: Voor documenten als huwelijksvoorwaarden of testamenten is de notaris de plek. Weet je niet meer welke notaris het was? Geen nood: via het Centraal Huwelijksvoorwaardenregister kun je achterhalen waar je voorwaarden zijn geregistreerd, en via het Centraal Testamentenregister kun je zien bij welke notaris je een testament hebt gemaakt. Neem contact op met die notarispraktijk; vaak kun je (tegen een geringe vergoeding) een afschrift krijgen van de akte die je zoekt. Notarissen zijn eraan gewend dat mensen na jaren een kopie nodig hebben, zeker bij een scheiding.
  
• Overige: Scholen en medische praktijken voor kindgegevens, RDW voor voertuiggegevens (hoewel je het kentekenbewijs zelf al zou moeten hebben), KvK voor uittreksel van je eigen bedrijf (als relevant), en bijvoorbeeld je advocaat/mediator zelf: zij hebben vaak ook een checklist of online portal waar je documenten kunt uploaden of waar ze je aan herinneren wat nog ontbreekt.
  

Belangrijk om te onthouden: Als je een document niet direct kunt vinden, bestaat er vrijwel altijd een manier om het op te vragen. Je staat er niet alleen voor. Instanties en bedrijven zijn gewend aan dit soort verzoeken en helpen je meestal graag verder als je uitlegt dat je in een scheiding ligt en bepaalde papieren nodig hebt. Soms kost het wat tijd of geld (voor postzegels of kleine leges), maar zie het als investering in een zorgeloze afwikkeling van je scheiding.

Praktische tips voor het verzamelen, ordenen en delen

Nu je weet welke documenten je nodig hebt, is de volgende stap: alles netjes verzamelen en organiseren. Dit klinkt misschien als een flinke klus, maar met een paar slimme tips hou je het overzicht en deel je de papieren gemakkelijk met de juiste personen. Hier zijn een aantal praktische adviezen om je op weg te helpen:

• Begin op tijd en maak een checklist: Start met verzamelen zodra jullie hebben besloten te scheiden. Er zijn documenten (zoals de uittreksels bij de gemeente) die je nog moet opvragen en dat kost tijd. Maak een checklist (bijvoorbeeld gebruik de categorieën hierboven) en vink af wat je binnen hebt. Zo zie je in één oogopslag wat er nog ontbreekt.
  
  
• Verdeel de taken (als de communicatie oké is): Als jullie in redelijk overleg uit elkaar gaan, kun je met je (ex-)partner afspreken wie wat regelt. Bijvoorbeeld: jij vraagt de huwelijks- en geboorteaktes op, de ander regelt de hypotheek- en bankoverzichten. Samen sta je sterker en het bespaart tijd. Uiteraard werkt dit alleen als jullie hierover willen en kunnen samenwerken.
  
  
• Gebruik een map of digitaal dossier: Zorg voor een centrale plek voor alle scheidingsdocumenten. Dit kan een ordner zijn met tabbladen per categorie (“Persoonsgegevens”, “Financiën”, “Woning”, etc.), of een beveiligde digitale map op je computer of in de cloud (bijv. een speciale folder in Google Drive of Dropbox). Geef bestanden duidelijke namen, zoals “Huwelijksakte_JanJansen.pdf” in plaats van “scan0001.pdf”. Dat scheelt zoeken.
  
• Maak kopieën en scans: Lever nooit je enige origineel in zonder een kopie voor jezelf te houden. Maak van belangrijke papieren een kopie of scan. Ten eerste heb je zelf een backup, ten tweede kun je zo nodig een kopie aan je ex-partner geven of aan de mediator. Veel officiële stukken moeten in origineel naar de rechtbank (zoals de uittreksels), maar je kunt voor je eigen administratie kopieën maken. Tip: scan documenten als PDF en bewaar ze digitaal; dan kun je ze ook makkelijk via e-mail of een beveiligde link delen als dat gevraagd wordt.
  
  
• Houd privégegevens veilig: Scheidingsdocumenten bevatten gevoelige informatie (BSN-nummers, financiële details). Wees voorzichtig met hoe je ze deelt. Stuur bij voorkeur geen belangrijke documenten via onbeveiligde kanalen. Vraag je advocaat of mediator of ze een veilig portal hebben waar je bestanden kunt uploaden. Als je toch e-mailt, overweeg dan documenten met een wachtwoord te beveiligen (en dat wachtwoord apart door te geven). En laat geen rondslingerende papieren op de keukentafel liggen als er bezoek komt – je privacy is belangrijk, ook nu.
  
  
• Check de geldigheid: Let op de datums van je documenten. Zoals eerder genoemd, moeten bepaalde uittreksels recent zijn (niet ouder dan 3 maanden). Vraag die dus niet té vroeg aan. Ook ID-kaarten of paspoorten moeten geldig zijn. Loop alles na: is je paspoort nog niet verlopen? Moet je misschien een nieuwe DigiD regelen om iets aan te vragen? Door dit vooraf te controleren voorkom je last-minute stress.
  
• Stel vragen en durf hulp te vragen: Kom je er niet uit met een document? Snap je niet waarom iets nodig is? Vraag het na bij je mediator of advocaat. Geen vraag is gek in een scheidingsproces. Liever nu duidelijkheid dan later gedoe. Professionals zijn er om je door dit proces te loodsen, dus maak gebruik van hun kennis. Ook vrienden of familie kunnen helpen bij het ordenen of gewoon samen dat lijstje doornemen – het kan geruststellend zijn om even te sparren met iemand die je vertrouwt.
  
• Neem pauzes en wees lief voor jezelf: Het verzamelen van documenten voor een scheiding is een klusje dat misschien confronterend is. Je gaat door papieren van je leven samen – dat kan emoties oproepen. Plan daarom niet alles in één avond. Doe elke dag een beetje of neem pauze als het teveel wordt. Je hoeft niet in één ruk door die stapel heen. Zorg goed voor jezelf: een wandeling tussendoor of een kop thee kan helpen om je hoofd leeg te maken als het even moeizaam voelt.

Met deze tips wordt het organiseren van alle documenten hopelijk een stuk behapbaarder. Je zult zien: als je alles eenmaal geordend hebt, geeft dat een prettig gevoel van controle in een

“Wat als ik een document niet kan vinden of kwijt ben?”

Geen paniek! Veel mensen zijn wel eens iets kwijt (of hebben nooit gedacht dat ze het nodig zouden hebben). Gelukkig is bijna alles op te vragen. Een paar voorbeelden: Ben je je huwelijksakte kwijt? Die haal je bij de gemeente. Zelfs oude loonstrookjes of jaaropgaven kun je bij je werkgever navragen. Instellingen hebben vaak kopieën van verstrekte documenten. Het kan even wat uitzoekwerk vragen of een belletje hier en daar, maar je komt er heus aan. En lukt het echt niet om iets te krijgen, bespreek dit dan met je mediator of advocaat. Vaak weten zij alternatieven. Soms volstaat bijvoorbeeld een schriftelijke verklaring in plaats van een document, of kan een uitzondering worden gemaakt. Er is dus altijd een oplossing te vinden, al voelt het nu misschien spannend.

Conclusie

Zo maken we het rond: Je hebt nu een flink pakket aan informatie gekregen over welke documenten nodig zijn bij een scheiding. Laten we eerlijk zijn, het is best een lijst! Maar je hebt het overzicht nu in handen, verdeeld in hapklare categorieën.

Nu je dit allemaal weet, kun je in actie komen. Neem even de tijd om de informatie te laten bezinken en pak er dan pen en papier bij (of een digitale notitie). Schrijf de categorieën op en noteer per stuk wat jij moet regelen. Check wat je al in huis hebt en markeer wat je nog moet aanvragen.

Tot slot, bedenk dat een scheiding een proces is. Het papierwerk is daar een onderdeel van, maar niet het hele verhaal. Door de administratie goed te regelen, creëer je ruimte om je te focussen op de toekomst en de emotionele verwerking.

Op zoek naar een mediator of echtscheidingsadvocaat?

Op zoek naar een advocaat of mediator die je helpt bij de afwikkeling van jouw scheiding. Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek.

Vrijblijvend kennismaken