Co-ouderschap, hoe doe je het goed? 3 voorwaarden en 7 tips.

Nu het in Nederland steeds normaler wordt dat beide ouders parttime werken en de zorgtaken voor de kinderen verdelen, kiezen ook steeds meer scheidende ouders voor het co-ouderschap. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht blijkt dat kinderen die opgroeien in een situatie met co-ouderschap gelukkiger zijn en minder psychische problemen hebben. Een goede optie dus. Maar hoe regel je co-ouderschap goed?

Wat is co-ouderschap?

Co-ouderschap is geen juridisch begrip. Co-ouderschap is een term voor de feitelijke situatie waarin ouders na de scheiding de zorg- en opvoedingstaken ongeveer gelijk hebben verdeeld. De ouders wonen meestal vrij dicht bij elkaar en de kinderen wonen afwisselend ongeveer evenveel tijd bij beide ouders. De afspraken hierover leggen de ouders vast in het ouderschapsplan.

Ruim een kwart van de gescheiden ouders kiest voor co-ouderschap

Uit onderzoek (bron: CBS) blijkt dat bij een scheiding de kinderen in 70% van de gevallen (voornamelijk) bij de moeder gaan wonen, in 3% (voornamelijk) bij de vader. Ruim een kwart (27%) van de gescheiden ouders kiest voor het co-ouderschap. Meestal zijn dit relatief hoogopgeleide ouders, waarvan de scheiding ook relatief soepel is verlopen. Uit het onderzoek blijkt dat het co-ouderschap duurzaam is: twee jaar na de scheiding blijkt 80% van de co-ouderschappen nog intact.

Voorwaarden co-ouderschap

De belangrijkste voorwaarde voor een goedlopend co-ouderschap is dat jullie als ouders nog goed met elkaar kunnen overleggen. Jullie moeten er ook tegen kunnen dat jullie elkaar nog regelmatig zien en spreken.

Daarnaast is het belangrijk dat de kinderen zich er ook comfortabel onder voelen. Sommige kinderen worden onrustig van al dat heen-en-weer-gesjouw en hebben liever een vaste plek. Vraag dus, voor zover dat gelet op hun leeftijd mogelijk is, altijd aan de kinderen wat zij van co-ouderschap vinden. Hebben ze geen bezwaren, maar blijkt na enige tijd dat zij er toch niet goed mee om kunnen gaan? Overweeg dan een omgangsregeling.

Tot slot is het een belangrijke voorwaarde dat jullie allebei parttime werken, of de opvang goed hebben geregeld, én dat jullie jullie allebei in min of meer gelijke mate beschikbaar blijven voor de dagelijkse opvang, opvoeding en verzorging van de kinderen.

Gevaren van ruzie over de zorgregeling

In onderstaand filmpje leg ik uit wat de gevolgen kunnen zijn van ruzie over de omgangs- of zorgregeling.

Tips co-ouderschap

Zien jullie co-ouderschap wel zitten én zijn de bovengenoemde voorwaarden vervuld? Dan is co-ouderschap een reële optie. Graag geef ik dan nog wel de volgende tips mee:

1. Goede communicatie is essentieel. Blijf dus overleggen, spreek dingen duidelijk met elkaar af en werk samen.
2. Blijf bij elkaar in de buurt wonen en zorg dat de kinderen zich in allebei de huizen evenveel thuis kunnen voelen. Zorg bijvoorbeeld dat jullie allebei alle essentiële spullen in huis hebben. Jullie kunnen dan niets meer vergeten. En dat scheelt zowel jullie als de kinderen een hoop ergernis en stress.
3. Maak overkoepelende regels. Hoe ziet de dag- en avondindeling er doorgaans uit? Wat is de uiterlijke bedtijd? Het komt de (gemoeds)rust van de kinderen ten goede als zij niet elke paar dagen hun hele schema overhoop moeten gooien.
4. Maak goede afspraken over de financiën: wie betaalt wat? En houd ook een kostenoverzicht bij.
5. Zorg voor een (digitale) kalender of agenda, die voor jullie allebei bij te werken en toegankelijk is. Het is voor een kind erg vervelend als de uitnodiging voor een feestje in het ene huis blijft liggen, en de andere ouder daardoor het feestje vergeet.
6. Houd rekening met de leeftijd van de kinderen. Een co-ouderschap werkt bij hele jonge kinderen (tussen 0 en 2 jaar) niet altijd even goed. Zij moeten de kans krijgen om zich goed te hechten. Onlangs was in het nieuws dat dat niet altijd lukt als zij steeds op een andere plaats overnachten. Ook peuters en kleuters kunnen hier slaapproblemen van krijgen. Uit het onderzoek van CBS, dat ik eerder in dit artikel aanhaalde, blijkt ook dat bij een deel van de stellen die na twee jaar geen co-ouderschap meer hadden, het ging om hele jonge kinderen, die toch maar wat meer bij de moeder of vader waren gaan wonen. Naarmate kinderen ouder worden, zullen zij overigens steeds meer zelf gaan bepalen wanneer ze bij wie willen zijn. Als jullie dicht bij elkaar wonen hoeft dat ook geen probleem te zijn. Het is dan wel belangrijk dat jullie daar goed over blijven communiceren, zowel met de kinderen als met elkaar.
7. Wees flexibel, zeker als de kinderen als ze ouder zijn ‘in jouw week’ soms even naar je ex-partner gaan. Andersom zou je dat ook fijn vinden. En voor je kinderen is die vrijheid alleen maar fijn.

Co-ouderschap en kinderalimentatie

Co-ouderschap staat in principe los van de vraag of er kinderalimentatie betaald moet worden. Die vraag wordt namelijk beantwoord door de hoogte van de kosten van de kinderen en de draagkracht van beide ouders. Ook in het geval van co-ouderschap moet dus een draagkrachtberekening worden uitgevoerd om te bepalen of er een alimentatieplicht is.

Heb je vragen over co-ouderschap? Wil je weten hoe je het regelt, of vastlegt in het ouderschapsplan? Neem dan gerust contact met mij op.