Scheiden is altijd ingewikkeld. Je moet veel zaken regelen en ineens beslissingen nemen over onderwerpen waar je normaal gesproken niet over nadenkt. Als één van jullie een eigen onderneming heeft komt daar nog veel meer bij kijken. Wat eigenlijk allemaal? Veel hangt daarbij af van de manier waarop jullie getrouwd zijn, en hoe goed jullie eerder over de zaken hebben nagedacht.
Ondernemer en trouwen
Dit blog gaat over de ondernemer die gaat scheiden. Maar ik ga het liefst eerst een stapje terug, naar de ondernemer die gaat trouwen. In mijn scheidingspraktijk kom ik namelijk bij scheidende ondernemers veel problemen tegen die voorkomen hadden kunnen worden, als zij vóór het huwelijk en/of vóór het starten van de onderneming beter hadden nagedacht over bepaalde juridische aspecten. En daarvoor passende regelingen zouden hebben getroffen.
In mijn boek ‘Trouwen’ heb ik daarom een speciaal hoofdstuk gewijd aan de trouwende ondernemer. Om dat hoofdstuk te lezen kan je mijn boek hier gratis downloaden, maar in het kort komt het op het volgende neer:
Ondernemen brengt risico’s met zich mee. Voor ondernemerskoppels is het dan ook altijd goed om huwelijkse voorwaarden op te laten stellen. Daarmee bescherm je namelijk jullie privévermogen zo veel mogelijk tegen eventuele schuldeisers van de onderneming. Bijvoorbeeld door met een zogenaamd verrekenbeding jaarlijks relatief meer vermogen toe te wijzen aan de partner die niet onderneemt.
Volgt er op enig moment een scheiding? Dan is het wel belangrijk dat er in de huwelijkse voorwaarden een regeling is opgenomen die die verrekening weer ongedaan maakt. Anders zou de ondernemende partner met te weinig privévermogen achterblijven. Mijn tip voor ondernemerskoppels is dan ook: regel jullie gezamenlijke vermogenspositie goed tijdens jullie huwelijk, maar leg óók alvast vast hoe jullie het vermogen bij een scheiding willen verdelen.
Ondernemer en scheiden
Gaan jullie scheiden? Dan kan de onderneming zelf onderwerp worden van de scheiding. Of dat zo is, hangt af van wat jullie voor of tijdens het huwelijk hebben geregeld. Zijn jullie in gemeenschap van goederen getrouwd? Of hebben jullie wel huwelijkse voorwaarden, maar is daarin niet bepaald dat de onderneming buiten de verdeling valt? Dan moet de waarde van de onderneming bij de scheiding verdeeld worden.
De continuïteit van de onderneming mag door die verdeling natuurlijk niet in gevaar komen. Het is dan belangrijk om tijdens een scheiding de waarde van de onderneming (of de aandelen daarin) op de juiste manier vast te stellen. Daarvoor bestaan verschillende waarderingsmethoden. Elke methode kent een aantal variabelen, waarmee de waarde van een onderneming gestuurd kan worden. Het is dus belangrijk om voor jullie situatie de juiste waarderingsmethode te kiezen.
Veelgebruikte waarderingsmethoden van een onderneming bij echtscheiding zijn:
- De intrinsieke waarde methode.
Bij de intrinsieke waarde methode worden de schulden van de onderneming van het vermogen afgetrokken. De uitkomst is de waarde van de onderneming. Een nadeel van deze methode is dat het om een momentopname gaat, eventuele toekomstige winst wordt niet meegenomen.
- De verbeterde rentabiliteitsmethode.
Bij de verbeterde rentabiliteitsmethode wordt op basis van de geprognosticeerde toekomstige nettowinst (historische winst/afschrijvingen, incidentele baten/lasten en voorzieningen/reserve) een bedrag vastgesteld. Een nadeel hiervan is dat bij deze methode juist weer geen rekening wordt gehouden met de intrinsieke waarde van de onderneming.
- De Discounted Cash Flow methode.
De Discounted Cash Flow methode is de meest ingewikkelde, maar ook de meest betrouwbare methode. Het uitgangspunt hierbij is dat de waarde van de onderneming wordt bepaald door het geld dat ermee kan worden verdiend.
Bij kleinere ondernemingen vindt de waardering vaak in overleg plaats, met behulp van een of meer advocaten en de accountant van de onderneming zelf. Als de waarde van grotere ondernemingen moet worden verdeeld, of als er sprake is van een vechtscheiding, zullen advocaten of de rechter vaak een onafhankelijke accountant inschakelen.
Ondernemer en alimentatie
Een ander onderwerp dat tijdens een scheiding van een ondernemer tot vragen en conflicten kan leiden is de alimentatie. De hoogte van de alimentatie wordt namelijk onder meer berekend op basis van de draagkracht van de ondernemer. Maar wat is die draagkracht? Omzet, winst en inkomen kunnen van jaar tot jaar sterk wisselen. En wat gebeurt er als een ondernemer veel van de winst in zijn onderneming laat zitten?
De draagkracht van de ondernemer wordt bepaald door het bedrag dat hij of zij zichzelf redelijkerwijs als inkomen kan uitkeren. Hierbij kijken advocaten en accountants ook naar de rechtsvorm van de onderneming. Bij een eenmanszaak of een vennootschap onder firma (vof) is het resultaat in de jaarrekening het uitgangspunt. Bij een besloten vennootschap (bv) wordt het salaris dat de ondernemer zichzelf uitkeert bij de berekening meegenomen, maar ook de winst van de onderneming. In ieder geval wordt de draagkracht gebaseerd op het gemiddelde inkomen over een aantal jaren.
Vragen?
Ben je ondernemer en heb je vragen over jouw situatie? Neem dan contact met mij op. Ik help je graag verder.
