Het komt helaas vaak voor dat kinderen één van hun ouders niet meer willen zien na de scheiding. Dit wordt ouderverstoting genoemd. In het geval van ouderverstoting wordt er vaak naar het kind gekeken en niet naar de werkelijke oorzaak van het geen contact meer willen hebben. Ouderverstoting ontstaat namelijk wanneer een ouder het kind opzet tegen de andere ouder, met als doel dat het kind zelf het contact met de ouder verbreekt. Dit is een vorm van emotionele kindermishandeling die moeilijk te herkennen is. Voor de ontwikkeling van het kind heeft dit vaak vergaande gevolgen.
Verschuilen achter het kind
Vaak wordt gedacht dat de kern van het probleem bij het kind ligt, maar dit is bij ouderverstoting niet het geval. Een ouder wordt bij een scheiding ontmaskerd en probeert uit alle macht om dit gezichtsverlies af te dekken door zich te verschuilen achter het kind.
Bij ouderverstoting komt het vaak voor dat de ouder een mogelijke persoonlijkheidsstoornis heeft. Het kind wordt dan als een verlengstuk van zichzelf gezien. De ouder zal er alles aan doen om het kind na de scheiding bij zich te houden.
De scheiding triggert een verborgen hechtingstrauma van de verstotende ouder. Hierbij komen oude gevoelens van verlatingsangst en minderwaardigheid naar de oppervlakte drijven, waardoor de ouder niet kan rouwen met als gevolg dat het verdriet van het trauma wordt omgezet in boosheid. Deze boosheid wordt geprojecteerd op de ex-partner. De ex-partner wordt in dit geval gezien als de dader van de eigen pijnlijke gevoelens, waardoor hij/zij een bedreiging vormt.
De verstotende ouder zal vervolgens deze angst op het kind overdragen door een lastercampagne te voeren tegen de ex-partner, waardoor het kind ook bang wordt voor de andere ouder. Met als gevolg dat het kind het contact zal verbreken.
Wat zijn de gevolgen van ouderverstoting?
Het is erg belangrijk om ouderverstoting op tijd te herkennen. Niet alleen is het voor jou als ouder pijnlijk, de gevolgen voor het kind zijn ook groot. Er ontstaat namelijk een loyaliteitsconflict, waarin het kind het gevoel heeft om voor één van zijn/haar ouders te moeten kiezen. Het komt ook voor dat het kind zich gaat gedragen zoals de dominante ouder dit wil, waardoor het kind zijn/haar eigen identiteit zal verliezen.
Hoe herken je ouderverstoting?
Ouderverstoting is niet gemakkelijk te herkennen. In veel gevallen gaat het onbewust, wat het herkennen ervan nog moeilijker maakt. Toch zijn er een aantal belangrijke signalen waaraan je ouderverstoting kunt herkennen.
Kenmerken bij de ouder
- Kinderen krijgen veel negatieve informatie over jou te horen;
- Je (ex-)partner oefent controle uit op jullie kinderen;
- Afspraken worden niet nagekomen door ex-partner;
- De kinderen worden bij je weggehouden;
- Er worden valse beschuldigingen naar je hoofd geslingerd;
- Je (ex-)partner saboteert omgangsregelingen.
Kenmerken bij kind
- Je kind praat je na;
- Je kind kan alleen positief praten over de andere ouder en praat negatief over jou;
- Je kind toont geen schuldgevoelens of empathie naar jou toe;
- Je kind gebruikt irrationele argumenten om de reden voor de afwijzing te verklaren.
Wat kun je doen bij ouderverstoting?
Het is een nachtmerrie als je kind je niet meer wil zien na de scheiding. Het liefst wil je je kind zo dicht mogelijk bij je hebben. Het kan zijn dat je kind angstig voor je wordt of dat je kind zich vijandig gaat gedragen. Is dit het geval, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk in te grijpen. Doe je dit niet, dan kan het zijn dat je kind van je vervreemd.
Zet daarom het belang van je kind altijd voorop. Als er sprake is van ouderverstoting, dan zal het kind handelen vanuit een overlevingsmechanisme. Ontdek wat de behoeften zijn van je kind en probeer van daaruit te handelen.
Laat je kind merken dat je graag bij hem of haar bent. Als het goed is hebben jij en je ex-partner een omgangsregeling afgesproken. Zorg ervoor dat je altijd op tijd bent en hou je aan je afspraken. Luister aandachtig naar je kind en laat je niet afleiden door je telefoon. Wees altijd in het moment.
Doe je best om het contact met je kind zo positief mogelijk te houden. Stuur lieve berichtjes, maar forceer het contact niet. Je kind heeft ruimte nodig om zijn of haar eigen gevoelens te kunnen uiten.
Het kan lang duren voordat ouderverstoting wordt aangepakt en opgelost. Blijf geduldig en probeer een gezonde relatie met je kind op te bouwen. Daarnaast is het verstandig om juridisch advies in te winnen. Het komt veel voor dat afspraken na een scheiding niet nageleefd worden. Een advocaat die gespecialiseerd is in familierecht kan je helpen bij het begrijpen van je rechten en het nemen van juridische stappen om de situatie aan te pakken.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank op mijn website vind je tientallen handige blogs en artikelen.
- Hoe zorg je dat de kinderen zo min mogelijk last hebben van de scheiding?
- Mijn kind voelt zich schuldig over de scheiding: hoe ga je hiermee om?
- Bij elkaar blijven voor de kinderen: verstandig of niet?
