Het komt regelmatig voor dat kinderen zich schuldig voelen over een scheiding. Een kind denkt dan al snel dat het aan zichzelf heeft gelegen dat zijn of haar ouders uit elkaar gaan. Voor een kind hoort zijn of haar ouders gewoon bij elkaar, dat is een vast gegeven dat veiligheid en zekerheid biedt. Door een scheiding kan een kind in een periode van onzekerheid, twijfel en schuldgevoel komen. Het is daarom belangrijk voor de ouders om er in deze zware periode ervoor te zorgen dat ze emotioneel beschikbaar zijn voor hun kinderen. Voelt jouw kind zich schuldig over de scheiding?
In dit blog kun je lezen hoe je hiermee het best om kunt gaan.
Waarom voelt een kind zich schuldig?
Een kind kan zich schuldig gaan voelen voor de scheiding omdat hij of zij door een periode van rouw gaat waar veel emoties bij komen kijken. Verdriet, woede, angst, maar ook schuldgevoelens komen om de hoek kijken. Dat komt omdat kinderen ook bij zichzelf te raden gaan.
Waarom gaan mijn ouders scheiden? Komt het misschien door mij? Ben ik te lastig voor mijn moeder of vader? Allerlei gedachten kunnen door het hoofd van je kind gaan. Niet alleen jij en je toekomstige ex zullen dit soort vragen hebben, ook kinderen worstelen hiermee.
Lees ook: 'Scheiding en de impact op je kinderen'
Hoe herken je schuldgevoel bij je kind?
Een kind kan op verschillende manieren gevoelens van schuld uiten. Het is niet erg dat een kind schuldgevoel heeft, als hij of zij iets fout heeft gedaan, maar het is onwenselijk als de gevoelens onterecht zijn, zoals bij een scheiding.
De volgende signalen kunnen een indicatie zijn dat je kind schuldgevoelens heeft:
- Je kind zegt vaak sorry, ook als het niet noodzakelijk is.
- Hij of zij kijkt vaak weg of is liever alleen.
- Je kind is snel geïrriteerd.
- Je kind is erg stil en sluit zich af.
- Hij of zij kan slecht in slaap komen en is vaak wakker.
- Je kind heeft regelmatig vage klachten zoals hoofdpijn of buikpijn.
In gesprek gaan met je kind en uitleggen hoe het zit
Worstelen met onterechte schuldgevoelens is schadelijk voor de ontwikkeling van een kind. Het is daarom heel belangrijk om duidelijk te maken dat het niet zijn of haar schuld is. Daarnaast kun je schuldgevoelens tegengaan door de kinderen bij de scheiding te betrekken. Open communiceren is daarbij heel belangrijk. Deze tips kunnen helpen om het schuldgevoel over de scheiding bij kinderen weg te nemen en tegen te gaan:
Zorg voor een goede communicatie
Als jullie eenmaal besloten hebben om te scheiden, dan is het belangrijk om ook de kinderen daar goed op voor te bereiden. Even snel en impulsief de kinderen op de hoogte brengen is geen handige keuze. Beter kunnen jullie samen een moment kiezen om rustig en duidelijk te vertellen dat jullie uit elkaar gaan en waarom.
Stel je kinderen gerust, laat weten dat het niet hun schuld is en vertel dat jullie beiden nog van hun houden. Dit zal een emotioneel moment opleveren, dat is helemaal oké, maar laat emoties als boosheid en schuld achterwege. Je eigen persoonlijke gevoelens kun je beter niet met de kinderen bespreken.
Geef de steun die ze nodig hebben
Je bent als ouder een steunpilaar voor de kinderen. Het is daarom vaak een shock voor de kinderen als hun ouders gaan scheiden. Hun veilige wereld stort als het ware ineen. Het is daarom belangrijk om steun te blijven bieden aan je kinderen. Er komt veel op je af en je hebt van alles aan je hoofd, maar zorg ervoor dat je emotioneel aanwezig blijft voor je kinderen, sluit je niet af.
Het kan gebeuren dat een kind steun ergens anders vindt, zoals bij opa en oma, op school, bij een juf of meester of bij vrienden. Voel je daar niet onzeker over, sommige kinderen kunnen zich beter uiten bij mensen die niet in dezelfde situatie zitten.
Professionele hulp zoeken waar nodig
Merk je aan een of meerdere van je kinderen dat ze worstelen met schuldgevoelens vanwege de scheiding? Vind je het lastig om hem of haar duidelijk te maken dat het niet hun schuld is? Dan kun je professionele hulp zoeken voor je kind, zoals bij een (kinder-)psycholoog of mediator. Communicatie is erg belangrijk tijdens de gehele scheiding, tussen jullie als ex-partners, maar ook met de kinderen. Open met elkaar communiceren kan voorkomen dat je kinderen schuldgevoelens ontwikkelen.
Heb je moeite om goed met je (toekomstige) ex te praten? Dan is het heel verstandig om een mediator of scheidingsadvocaat te raadplegen.
Gerelateerde informatie
In de kennisbank op mijn website vind je tientallen handige blogs en artikelen.