Scheiding van tafel en bed

Scheiden van tafel en bed is een bijzondere vorm van scheiden. Het is alleen mogelijk als je getrouwd bent, niet als je een geregistreerd partnerschap hebt.

De procedure voor een scheiding van tafel en bed verloopt vrijwel hetzelfde als de procedure van een ‘normale’ scheiding. Na afloop wordt de uitspraak van de rechter alleen niet in de registers van de burgerlijke stand ingeschreven, zoals bij een ‘normale’ scheiding. Daardoor blijft het huwelijk formeel (volgens de wet) in stand. Eigenlijk blijven jullie dus officieel nog getrouwd. Jullie kunnen dan ook geen ander huwelijk of geregistreerd partnerschap aangaan. Samenwonen met iemand anders is wel mogelijk.

De scheiding van tafel en bed moet wel worden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister van de rechtbank. Hieruit blijkt dat er een einde is gekomen aan jullie (eventuele) gemeenschap van goederen. Na een scheiding van tafel en bed moeten jullie de boedel verdelen én zijn jullie ook niet meer aansprakelijk voor eventuele nieuwe schulden van de ander.

Waarom zou je een scheiding van tafel en bed overwegen? Vroeger gebeurde het meestal om religieuze redenen. Tegenwoordig scheiden mensen van tafel en bed als zij nog niet zeker weten of zij wel willen scheiden, of om financiële of fiscale redenen.

Wat moet je regelen bij een scheiding van tafel en bed?

Voor een scheiding van tafel en bed is, net als bij een ‘normale’ scheiding, een gang naar de rechter verplicht. Jullie moeten daarbij aantonen dat er sprake is van een ‘duurzame ontwrichting' van jullie huwelijk. Ook moeten jullie een convenant opstellen, waarin jullie financiële afspraken maken, bijvoorbeeld over alimentatie. En jullie moeten, als jullie minderjarige kinderen hebben, een ouderschapsplan opstellen. Na de uitspraak moeten jullie de bezittingen en het pensioen verdelen.

Pensioen bij scheiden van tafel en bed

Net als bij een normale scheiding moeten jullie bij een scheiding van tafel en bed het ouderdomspensioen verdelen. Pensioenfondsen zien een scheiding van tafel en bed namelijk als een reguliere scheiding.

Omdat jullie officieel nog getrouwd zijn loopt de opbouw van een eventueel nabestaandenpensioen, anders dan bij een ‘normale’ echtscheiding, nog gewoon door.

Erfrecht bij scheiden van tafel en bed

Na een scheiding van tafel en bed erven jullie niet meer van elkaar, tenzij jullie dit in een testament regelen.

Voordelen van scheiden van tafel en bed

Een belangrijk voordeel van een scheiding van tafel en bed is dat jullie officieel wel getrouwd blijven. Dat kan bijvoorbeeld belangrijk zijn als je van tafel en bed scheidt om religieuze redenen.

Een scheiding van tafel en bed kan ook handig zijn als je nog niet zeker weet of je wel echt wilt scheiden. De scheiding van tafel en bed is dan als het ware een ‘proefscheiding’, die vrij eenvoudig weer hersteld kan worden als jullie besluiten dat jullie toch bij elkaar willen blijven. Het huwelijk herleeft dan namelijk weer alsof er niets is gebeurd.

Je kunt ook belangrijke financiële of fiscale redenen hebben om te scheiden van tafel en bed. Een belangrijke financiële reden is bijvoorbeeld als een van jullie een eigen bedrijf gaat beginnen en daarvoor schulden moet maken. Doordat jullie door een scheiding van tafel en bed financieel volledig los van elkaar komen te staan, kunnen de schulden van de één niet worden verhaald op de ander. Daarvoor kunnen jullie overigens ook huwelijkse voorwaarden sluiten.

Een belangrijk fiscaal voordeel van scheiden van tafel en bed is dat er een eind komt aan jullie fiscaal partnerschap. Dat kan behoorlijke fiscale voordelen opleveren, met name voor heffingskortingen, zoals de inkomensafhankelijke combinatiekorting. Ook kunnen jullie zonder fiscale gevolgen op naam staande lijfrentepolissen verdelen.

Daarnaast zijn er fiscale voordelen voor de hypotheekrenteaftrek. De overwaarde van de woning kunnen jullie verdelen door een extra hypotheek te nemen. Deze hypotheekrente is dan aftrekbaar. Dit kan alleen als de uitbetaling van de helft van de overwaarde niet op een andere manier kan worden uitbetaald.

Nadelen van scheiden van tafel en bed

Na een scheiding van tafel en bed moet je drie jaar wachten om eenzijdig een ‘echte’ echtscheiding aan te vragen. Wil je met je nieuwe partner gaan trouwen? Dan moet je daar dus ook drie jaar mee wachten. Als je ex-partner ook wil scheiden hoef je niet drie jaar te wachten, jullie kan de scheiding dan op elk moment aanvragen.