Wat zijn de rechten van een vader bij een scheiding?

Gezag

Het ouderlijk gezag is niet alleen het recht, maar ook de plicht om het kind op te voeden en te verzorgen. Als de kinderen binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap zijn geboren hebben de vader en de moeder automatisch samen het ouderlijk gezag. Dit betekent dat zij belangrijke beslissingen over de kinderen, bijvoorbeeld over een medische behandeling of een schoolkeuze, samen moeten nemen.

Na een scheiding verandert hier in principe niets aan. Alleen als het in het belang van het kind is om iets aan het ouderlijk gezag te wijzigen kan de vader het ouderlijk gezag kwijtraken. Dat kan alleen als de moeder de rechtbank ervan kan overtuigen dat er een onaanvaardbaar risico is dat de kinderen ‘klem of verloren’ dreigen te raken tussen de ouders en het niet is te verwachten dat hierin binnen afzienbare tijd verandering komt. De rechtbank neemt dit niet zomaar aan, er moet dan echt wel meer aan de hand zijn dan verslechterde verhoudingen.

Na de scheiding moeten de ouders belangrijke beslissingen over de kinderen dus samen blijven nemen. Dit geldt niet alleen voor de schoolkeuze of medische behandelingen, maar bijvoorbeeld ook voor beslissingen over het wel of niet verhuizen met de kinderen na de scheiding. Neemt de moeder belangrijke beslissingen alleen, of het lukt het niet om - eventueel met behulp van mediation - deze beslissingen samen te nemen? Dan kan de vader een procedure starten bij de rechtbank. 

Omgang

De vader heeft recht op omgang met zijn kind, ook als hij het kind niet heeft erkend en/of geen gezag heeft. Alleen de rechter kan de vader het recht op omgang ontzeggen, maar dit kan alleen in uitzonderlijke gevallen. Bijvoorbeeld als de ontwikkeling van het kind zal worden benadeeld door de omgang. Als de vader kennelijk niet geschikt of in staat is tot omgang. Als het kind ouder is dan 12 jaar en zelf ernstige bezwaren maakt. Of als de omgang in strijd is met andere zwaarwegende belangen.

Ouders moeten in het ouderschapsplan een goede omgangsregeling afspreken. Komen zij hier niet uit? Of willen ze dat de omgangsregeling geweigerd wordt? Dan kan de vader de rechter vragen een beslissing te nemen over de omgangsregeling. De rechter zal dan eerst het kind (vanaf 12 jaar) om zijn of haar mening vragen.

Komt de moeder een omgangsregeling niet na? Dan mag de vader via een kort geding bij de rechter nakoming afdwingen.

Recht op kinderalimentatie

Verblijft het kind na de scheiding de meeste tijd bij de vader? En geeft de draagkrachtberekening daar aanleiding toe? Dan kan de vader recht hebben op kinderalimentatie.