Alimentatie

7 min

Een achterstand opbouwen in je alimentatie: dit moet je weten!

7 min

Alimentatie betalen is een verplichting, maar in de praktijk kan het gebeuren dat iemand een achterstand opbouwt. Soms komt dit door financiële problemen, maar het kan ook gebeuren door iets simpels als het vergeten van de jaarlijkse indexering. Wat gebeurt er als je alimentatie niet (volledig) betaalt? Kun je bezwaar maken tegen de verhoging? En wat zijn de gevolgen als je een achterstand oploopt? In dit blog lees je precies waar je rekening mee moet houden en hoe je problemen voorkomt.

Wat is een achterstand bij alimentatie en hoe ontstaat deze?

Een achterstand bij alimentatie betekent dat je te weinig of helemaal geen alimentatie hebt betaald over een bepaalde periode. Dit kan verschillende redenen hebben. Soms gebeurt het per ongeluk, maar het kan ook bewust gebeuren. Hieronder lees je hoe een achterstand kan ontstaan en waarom het belangrijk is om dit te voorkomen.

Vergeten of niet toepassen van de jaarlijkse indexering

Elk jaar stijgt de alimentatie met een percentage dat de overheid vaststelt. Dit heet indexering. Soms vergeten mensen deze verhoging toe te passen, waardoor ze ongemerkt te weinig betalen.

Voorbeeld:

Stel, je betaalt in 2024 een alimentatiebedrag van €500 per maand. In december wordt bekendgemaakt dat de indexering voor 2025 3% is. Vanaf januari 2025 moet je dus €515 per maand betalen. Als je dat niet doet, betaal je maandelijks €15 te weinig.

Na één jaar is de achterstand:

€15 x 12 maanden = €180

Na drie jaar loopt dat al op tot €558, zonder dat je het misschien doorhebt!

Bewust minder betalen door financiële problemen

Soms besluiten mensen om minder alimentatie te betalen omdat hun financiële situatie is veranderd. Misschien ben je je baan kwijt of heb je andere hoge kosten. Maar zelfs als je inkomen daalt, blijft de alimentatieplicht gewoon bestaan.

Voorbeeld:

Je verdient €3.000 per maand en betaalt €600 aan alimentatie. Door omstandigheden daalt je inkomen naar €2.500. Je besluit zonder overleg met je ex-partner voortaan €500 per maand te betalen. Dit lijkt een logische oplossing, maar wettelijk gezien bouw je dan elke maand €100 achterstand op.

De achterstand na één jaar:

€100 x 12 maanden = €1.200

Na vijf jaar is dat €6.000 en kan je ex-partner juridische stappen nemen om dit bedrag alsnog te innen.

Misverstanden over de hoogte van het bedrag

Soms ontstaan er misverstanden over hoeveel alimentatie er precies betaald moet worden. Dit kan komen door:

Verkeerde afspraken bij de scheiding
Geen rekening houden met indexering
Verwarring over extra kosten, zoals schoolgeld of sportclubs

Voorbeeld:

Jij denkt dat het afgesproken bedrag €450 per maand is, maar volgens de rechterlijke uitspraak moet je €475 betalen. Omdat je dit niet wist, betaal je jarenlang €25 per maand te weinig. Je ex-partner kan deze bedragen later alsnog opeisen.

Indexering van alimentatie: waarom het belangrijk is

Alimentatie wordt elk jaar aangepast aan de stijging van de kosten van levensonderhoud. Dit heet indexering. Dit betekent dat het bedrag dat je betaalt of ontvangt automatisch stijgt. De overheid stelt elk jaar in december het percentage vast, zodat alimentatie zijn waarde behoudt en niet minder waard wordt door inflatie.

Veel mensen vergeten deze indexering toe te passen, waardoor ze ongemerkt te weinig betalen. Dit kan problemen opleveren, want achterstanden kunnen tot vijf jaar terug worden opgeëist. Daarom is het belangrijk om elk jaar op tijd te checken wat het nieuwe percentage is en je betaling aan te passen.

Belangrijke punten over indexering

Indexering is een wettelijke verplichting

Je kunt niet zelf beslissen om de indexering niet toe te passen. Het is wettelijk vastgelegd dat alimentatie elk jaar wordt verhoogd. Ook als jouw inkomen niet stijgt, ben je verplicht om het nieuwe bedrag te betalen.

Het percentage verschilt per jaar

Het percentage wordt berekend op basis van de gemiddelde loonontwikkeling in Nederland. Dit betekent dat het elk jaar anders kan zijn. Zo was de indexering in 2023 3,4%, terwijl deze in 2022 1,9% was.

Waar vind je het indexeringspercentage?

Je kunt het nieuwe percentage eenvoudig vinden door in december op Google te zoeken naar "indexering alimentatie 202X". Betrouwbare websites waar je dit kunt vinden zijn:

Advocaten en mediators horen je hierover te informeren

Als je bij de scheiding afspraken hebt gemaakt via een mediator of advocaat, moeten zij je informeren over de indexering. Maar omdat er veel informatie op je afkomt tijdens een scheiding, kan dit soms ondergesneeuwd raken. Het is daarom slim om zelf alert te blijven en het percentage jaarlijks te controleren.

Verjaringstermijn bij alimentatie

De verjaringstermijn bepaalt hoe lang een achterstallige alimentatiebetaling nog geïnd kan worden. Dit betekent dat als alimentatie te laat of niet is betaald, de ontvanger een bepaalde periode heeft om dit bedrag alsnog op te eisen.

Voor alimentatie geldt een verjaringstermijn van vijf jaar. Dit betekent dat achterstallige bedragen tot vijf jaar terug kunnen worden gevorderd. Als je bijvoorbeeld in 2020 te weinig of geen alimentatie hebt betaald, kan je ex-partner dit nog tot 2025 opeisen. Daarna is het juridisch gezien niet meer mogelijk om de betaling af te dwingen.

Hoe werkt de verjaringstermijn precies?

Elke maand telt apart

De verjaringstermijn geldt per maandelijkse betaling. Dit betekent dat een achterstand uit januari 2019 in februari 2024 verjaart, terwijl een achterstand uit februari 2019 pas in maart 2024 verjaart.

Verjaring kan worden gestopt (gestuit)

Als de ontvanger op tijd actie onderneemt, kan de verjaringstermijn worden gestopt. Dit heet stuiten van de verjaring. Dit kan op de volgende manieren:

Een schriftelijke aanmaning of herinnering van de ontvanger.
Een incassobureau of het LBIO inschakelen.
Een gerechtelijke procedure starten.

Als de verjaring wordt gestuit, begint de termijn opnieuw te lopen vanaf het moment van de laatste aanmaning of actie.

Voorbeeld: hoe werkt verjaring in de praktijk?

In januari 2019 heb je €200 alimentatie te weinig betaald.
In januari 2024 verloopt de verjaringstermijn, tenzij je ex-partner actie onderneemt.
Als je ex-partner je in december 2023 een schriftelijke aanmaning stuurt, wordt de verjaring gestuit.
De termijn van vijf jaar begint dan opnieuw te lopen, dus de achterstallige betaling kan alsnog tot december 2028 worden opgeëist.

Hoe voorkom je problemen met verjaring?

Betaal op tijd en houd de indexering in de gaten – Zo voorkom je dat er ongemerkt een achterstand ontstaat.

Maak duidelijke afspraken en leg deze schriftelijk vast – Als je moeite hebt met betalen, overleg dan met je ex-partner en zorg dat er een officieel document is.

Let op eventuele aanmaningen – Ontvang je een aanmaning of incassobrief? Negeer deze niet, want dit kan betekenen dat de verjaringstermijn opnieuw begint.

Wat kun je doen als je alimentatie niet kunt betalen?

Het kan natuurlijk gebeuren dat je echt in de problemen komt en de alimentatie niet meer kunt betalen. In dat geval zijn er drie slimme stappen die je kunt nemen:

Overleg met je ex-partner

Bespreek de situatie open en eerlijk. Misschien is je ex bereid om een tijdelijke oplossing te vinden. Zorg er wel voor dat je eventuele afspraken schriftelijk vastlegt, zodat er later geen misverstanden ontstaan.

Vraag een herberekening aan bij de rechter

Als je inkomen structureel is gedaald, kun je bij de rechter een wijziging van de alimentatie aanvragen. Dit kan bijvoorbeeld als:

Je je baan bent kwijtgeraakt en geen nieuw werk kunt vinden.
Je arbeidsongeschikt bent geworden.
Je nieuwe gezinssituatie invloed heeft op je financiële mogelijkheden.

De rechter zal je situatie beoordelen en bepalen of de alimentatie aangepast kan worden. Totdat de rechter een nieuwe uitspraak doet, moet je echter het oude bedrag blijven betalen.

Leg afspraken altijd schriftelijk vast

Maak geen mondelinge afspraken, maar zorg dat alles goed wordt vastgelegd. Dit kan via:

Een mediator – om samen tot een nieuwe afspraak te komen.
Een advocaat – om een juridische wijziging aan te vragen.
Een officieel document dat door beide partijen wordt ondertekend.

Belangrijk: Alleen de rechter kan de alimentatie officieel wijzigen. Een onderlinge afspraak met je ex-partner kan handig zijn, maar biedt geen wettelijke bescherming als je ex later toch besluit het volledige bedrag te eisen.

Samengevat: wat moet je doen?

Niet doen:

Zelf besluiten minder te betalen zonder overleg.
Aannemen dat je ex-partner niets zal doen met de achterstand.
Wachten tot de schuld oploopt en problemen groter worden.

Wel doen:

Controleer of je de indexering correct hebt toegepast.
Praat met je ex-partner en probeer samen een oplossing te vinden.
Vraag een herberekening aan bij de rechter als je financiële situatie blijvend is veranderd.
Zorg dat alle afspraken schriftelijk zijn vastgelegd.

Kortom

Je weet nu dat een achterstand bij alimentatie op verschillende manieren kan ontstaan, zoals door het vergeten van de indexering, financiële problemen of misverstanden over het juiste bedrag. Maar let op: een achterstand verdwijnt niet zomaar en kan tot vijf jaar terug worden opgeëist.

Misschien denk je dat een kleine achterstand geen probleem is, maar over de jaren kan dit flink oplopen. Daarnaast kunnen incassobureaus, deurwaarders en het LBIO worden ingeschakeld om het bedrag alsnog te innen. Verjaring lijkt een oplossing, maar als je ex-partner op tijd actie onderneemt, begint de termijn opnieuw te lopen.

Door op tijd te betalen en jaarlijks de indexering toe te passen, voorkom je juridische en financiële problemen. Heb je écht moeite met betalen? Wacht dan niet af, maar neem actie: overleg met je ex-partner, vraag een herberekening aan bij de rechter en leg afspraken schriftelijk vast.