Scheiding aanvragen: hoe regel je dat?

De scheiding aanvragen doe je bij de rechtbank. Dit moet je doen met een verzoekschrift, dat je via je advocaat aan de rechtbank stuurt. Je kunt dat verzoekschrift alleen (via een eenzijdig verzoek) of met je partner samen indienen. In dat laatste geval kunnen jullie samen één advocaat of mediator in de arm nemen. Als je een eenzijdig verzoek doet, hebben jullie allebei een eigen advocaat nodig.

Als je een geregistreerd partnerschap hebt kan je in sommige gevallen ook scheiden via een advocaat of notaris.

Getrouwd en scheiden

Als jullie samen de scheiding aanvragen leggen jullie de afspraken die jullie maken, bijvoorbeeld over de verdeling van jullie gezamenlijke bezittingen en schulden, vast in een echtscheidingsconvenant. Jullie advocaat of mediator helpt jullie daarbij. Hebben jullie minderjarige kinderen? Dan moeten jullie de afspraken over hun opvoeding en verzorging vastleggen in een ouderschapsplan. Een ouderschapsplan is bij minderjarige kinderen wettelijk verplicht.

Het verzoekschrift, het echtscheidingsconvenant en het ouderschapsplan worden vervolgens door de advocaat ingediend bij de rechtbank. De rechtbank controleert of jullie geen afspraken hebben gemaakt die in strijd zijn met de wet. Ook zal hij minderjarige kinderen ouder dan 12 jaar uitnodigen voor een zogenaamd kindgesprek. De rechtbank handelt jullie scheiding vervolgens schriftelijk af.

Als één van jullie een eenzijdig verzoekschrift indient duurt de procedure meestal wat langer, omdat de ander de mogelijkheid krijgt om verweer te voeren. Vaak duurt het dan ook langer om samen goede afspraken te maken, bijvoorbeeld over de financiën en/of de kinderen.

In allebei de gevallen moet de echtscheidingsbeschikking na de uitspraak van de rechter binnen zes maanden worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Pas daarna zijn jullie officieel (voor de wet) gescheiden.

In de toekomst: scheiding aanvragen bij de gemeente

In de toekomst wordt een snelle procedure om te scheiden waarschijnlijk mogelijk voor getrouwde stellen zonder minderjarige kinderen. Het vorige kabinet (Rutte II) heeft een wetsvoorstel ingediend, waarbij het voor een scheiding met onderlinge toestemming mogelijk wordt om bij de ambtenaar van de burgerlijke stand te scheiden. Dit wetsvoorstel is op dit moment in behandeling bij de Tweede Kamer.

Geregistreerd partnerschap en scheiden

Hebben jullie een geregistreerd partnerschap, willen jullie de scheiding aanvragen én hebben jullie geen kinderen? Dan hoeven jullie geen verzoekschrift bij de rechtbank in te dienen. Jullie mogen via een advocaat of notaris scheiden. De advocaat of notaris stelt dan een overeenkomst op, waarin staat dat jullie het geregistreerd partnerschap willen beëindigen en welke afspraken jullie hebben gemaakt, bijvoorbeeld over partneralimentatie en pensioen. 

Deze overeenkomst moeten jullie binnen drie maanden naar de burgerlijke stand sturen. Meestal doet de advocaat of notaris dit, waarna een ambtenaar de ontbinding inschrijft in de registers. Daarmee is het geregistreerd partnerschap beëindigd.

Zijn jullie het niet met elkaar eens? Dan is het belangrijk om te proberen om er eerst met behulp van een mediator uit te komen. Een mediator helpt jullie om alsnog samen afspraken te maken. Vervolgens kunnen jullie het geregistreerd partnerschap beëindigen bij de advocaat of notaris.

Komen jullie er ook bij de mediator niet uit?  Of hebben jullie kinderen? Dan moeten jullie, net als stellen die getrouwd zijn, een verzoekschrift indienen bij de rechter.