Na de scheiding was ik vooral bezig met praktische zaken. Ik moest zo snel mogelijk een nieuw huis vinden voor mij en de kinderen. Er lagen stapels papierwerk waar ik mij doorheen moest worstelen. Op dat moment stortte ik mij hier helemaal op. Alles om maar niet te hoeven voelen. Ik nam mijn kinderen hierin mee. Liet ze hun spullen uitzoeken en sorteren wat er mee moest en wat bij hun vader bleef.
Het continue bezig zijn hield mij op de been, dacht ik. En als het voor mij werkt, zal het ook voor mijn kinderen wel werken. Maar was dit wel echt wat mijn kinderen nodig hadden, zo net na de scheiding?
Een luisterend oor
Zoals zo vaak, had ik het verkeerd ingeschat. Een kind is geen volwassene en staat heel anders in het leven. Een kind leeft meer in zijn of haar gevoel en houdt zich niet bezig met materialistische dingen, zoals volwassenen dat doen. Voor hun hoefde ik niet op zoek naar een nieuw huis. We konden toch gewoon met z’n alle in één huis blijven wonen? “Nee schat, dat gaat niet want papa en mama zijn uit elkaar…”
Ik kreeg steeds meer aanvaringen en tegengas, vooral van mijn dochter. Alsof alles wat ik aan het doen was overbodig was. Ze begreep niet waarom ik al die moeite deed en waarom zij en haar broertje al die dingen moesten doen. Het was toch gewoon veel makkelijker om het weer goed te maken met papa?
Was het maar zo makkelijk. Ik ging op de grond zitten in mijn dochters kamer en zei niets. Mijn dochter kwam bij me zitten. Het was een tijdje stil, maar toen kwam opeens een stortvloed aan vragen op gang. In eerste instantie overviel ze me met zoveel vragen. Zat ze hier al die tijd al mee? Nu begreep ik veel beter wat er in haar hoofd omging.
Ik was te moe om haar te onderbreken en liet haar helemaal uitpraten. Het was alsof ze leegliep, er leek geen einde aan te komen. Ze stelde vooral praktische vragen. Ze was duidelijk bang voor wat er ging komen en vroeg zich af of ze iets kon doen waardoor alles weer goed kwam.
Duidelijkheid na de scheiding
Ik ben blij dat ik toen de tijd heb genomen om naar mijn dochter te luisteren. Het gaf me zoveel inzicht in hoe zij de scheiding beleefde. Eigenlijk wilde ze vooral haar verhaal kwijt. Ze wilde gehoord worden en weten waar ze aan toe was. Zo vond het fijn om al haar vragen te stellen, maar was wel bang dat ze mij met sommige vragen verdrietig zou maken.
Ik heb haar duidelijk gemaakt dat zij mij niet verdrietig maakte, maar dat het de scheiding zelf was waar ik verdrietig van werd. Ook heb ik haar verteld dat het normaal is dat ze hoopte dat haar ouders weer bij elkaar zouden komen, maar dat het er niet meer in zit. Het is niet haar schuld en ze kan er niets aan veranderen.
Nu er zoveel van haar vragen beantwoord waren, zag ik een duidelijk verschil in haar gedrag. Ze leek zich erbij neer te leggen en hielp me uit zichzelf met inpakken. Soms stelde ze me nog wat vragen. En ondanks de neiging om het verhaal mooier te maken dan het was, heb ik haar altijd zo eerlijk en duidelijk mogelijk antwoord gegeven.
Het is echt niet jouw schuld
Steeds vaker merkte ik dat zowel mijn zoon als dochter het idee hadden dat zij de oorzaak waren van de scheiding. Op een avond zei mijn zoontje; “Mama, als ik liever was geweest, was papa dan nog bij ons?” Het brak mijn hart. Hoe kon hij denken dat de hele scheiding zijn schuld was?
Ik heb hem op het hart gedrukt dat hij er absoluut niets mee te maken had. Dat deze beslissing helemaal bij papa en mama vandaan kwam. Daar had hij niets aan kunnen veranderen, op wat voor manier dan ook.
Hoe vaak ik ze ook vertelde dat de scheiding niet hun schuld was, toch kwamen deze gevoelens regelmatig terug. Hoe kon ik het ze duidelijk maken? De schuld lag niet bij hun.
Positief blijven over mijn ex
Zeker op zulke momenten was het makkelijk om naar mijn ex te wijzen. Hij was de schuldige. Het was zijn schuld dat we niet meer bij elkaar waren. Het was moeilijk om dit niet te doen. De kinderen schieten daar niets mee op. Ze houden ook van hun vader. Iedereen waarschuwde me ervoor dat negatief praten over mijn ex de kinderen geen goed zou doen.
Vooral mijn zoon, een echt vaderskind, had weinig vertrouwen in mij als enige volwassene in huis. Papa verdiende toch altijd al het geld, kon ik wel eten betalen en nieuwe kleren? En wie zou inbrekers wegjagen als papa niet in huis was? Of een brand blussen? Want dat kon ik echt niet volgens hem.
Ik heb hem gerustgesteld dat het allemaal goed zou komen. We hebben brandmelders in huis gehangen en zelfs de vuurkorf in de tuin geblust met een van de brandblussertjes die we in huis hebben staan. Dat stelde hem weer enigszins gerust.
Praten over de scheiding
Wat mijn kinderen nu echt nodig hebben na de scheiding? Praten. Hoe moeilijk ik het soms ook vind, ik moet blijven praten over de scheiding met mijn kinderen. Dat hebben ze nodig. Er blijven vragen en twijfels opkomen in hun kleine hoofdjes. Als die vragen en twijfels er niet uit mogen, groeien ze uit tot grote monsters. Dat willen we niet.
Vooral bij mijn zoontje hielp het om een boekje over scheiden te lezen. Het is vaak een chaos in zijn hoofd, waardoor hij niet weet wat er aan de hand is. Het boekje hielp hem om zijn gedachten te ordenen en te vertellen waar hij mee zit.
Mijn dochter vindt veel steun bij een vriendinnetje, waarvan de ouders ook gescheiden zijn. Het laat haar inzien dat ze niet de enige is die hier doorheen moet en ze kan op haar eigen niveau praten over wat ze meemaakt.
Hoe graag ik het hoofdstuk ook af zou willen sluiten, ik blijf met mijn kinderen praten over de scheiding. Gewoon, omdat ze het nodig hebben.
