De scheiding was al een paar maanden echt definitief, ik woonde met de kinderen in ons nieuwe huisje en de meeste dingen waren geregeld. Op een dag vond ik mijn dochter, half verstopt onder haar dekbed, weggekropen in haar bed. Eerst dacht ik dat ze huilde, maar toen ik dichterbij kwam, zag ik dat ze glazig voor zich uit zat te staren.
Ik vroeg haar wat er was. “Mama, ik vind scheiden maar stom!” was haar antwoord. Ja, dat begrijp ik, was mijn automatische reactie. “Nee, je begrijpt er helemaal niks van!!” kreeg ik direct om mijn oren. “Jullie hebben nooit gevraagd wat ik ervan vindt, jullie deden het gewoon!”
Tsja, dan sta je wel even met je mond vol tanden…
Wat vind je kind van de scheiding?
Scheiden brengt heftige emoties met zich mee, zo heftig dat je vooral met jezelf bezig bent in die tijd. Dat blijkt wel uit de reactie van mijn dochter. Ik heb inderdaad nog niet eerder gevraagd wat zij van de hele situatie vindt. Ik ben de afgelopen maanden vooral bezig geweest mezelf op de been te houden en allerlei praktische zaken te regelen. Daar heb ik mezelf zover in begraven dat ik geen oog had voor de gevoelens van mijn dochter.
Had ik haar moeten vragen wat zij van de scheiding vindt? Eigenlijk vind ik het een gekke vraag. Dan lijkt het net alsof haar mening de hele situatie had kunnen veranderen. En dat is niet zo. Zou ze dat weten?
Voorzichtig vraag ik haar of ze denkt dat het weer goed komt. Nee, daar is ze nu wel uit. Daarom vindt ze scheiden zo stom, het blijft. En het is lastig ook, want haar favoriete broek ligt bij papa en die wil ze morgen aan. Hoe makkelijk kinderen omschakelen van emoties naar praktische zaken, ik wou dat ik dat kon.
Scheiding maakt kinderen boos en verdrietig
Mijn dochter is nu vooral boos. Ik dacht dat ze daar aardig overheen was. In het begin heb ik regelmatig negatief gepraat over mijn ex waar de kinderen bij waren. Vooral in gesprekken met vriendinnen merkte ik dat ik mijn ei kwijt moest en daarbij lette ik vaak niet op hoeveel de kinderen daarvan mee kregen.
Op een dag zag een vriendin dat mijn dochter mee zat te luisteren en merkte op dat het misschien niet zo handig was om in hun bijzijn negatief te praten over hun vader. En gelijk heeft ze. Ik had het mezelf nog zo voorgenomen, nadat ik een stuk had gelezen over loyaliteitsproblemen bij kinderen na een scheiding.
En nu blijkt dat er veel is blijven hangen van deze verhalen. Het maakt mijn dochter boos en verdrietig dat haar vader mij zoveel pijn heeft gedaan. Maar aan de andere kant vindt ze haar vader nog steeds heel lief.
Kinderen willen niet kiezen tussen ouders
Maar je mag papa ook lief vinden, vertel ik haar. Ze kijkt me aan alsof ik iets raars zeg. Ik leg haar uit dat ik ook een tijd heel boos ben geweest op papa, maar dat ik dat een plekje probeer te geven en dat we samen verder moeten. Ze hoeft niet te kiezen tussen mij en haar vader.
Toch vindt ze dat het zo voelt. Als ze bij mij is mist ze haar vader, is ze bij hem dan mist ze mij. En als ze terugkomt van een leuk weekend bij haar vader wil ze graag vertellen wat ze allemaal gedaan heeft, maar eigenlijk durft ze dat niet zo goed. Ze is bang dat ik boos wordt als ze vertelt dat het leuk was bij haar vader. Andersom heeft ze dat trouwens ook, zegt ze.
Dat komt hard aan, zo heb ik het niet bekeken. Ik weet hoe graag ze altijd vertelde, bijvoorbeeld over wat ze bij opa en oma had gedaan als ze daar een weekendje mocht logeren. En als ik nu terugdenk, vertelde ze inderdaad zo goed als niks over wat ze dat weekend bij haar vader had gedaan, terwijl ik weet dat hij leuke dingen had gepland.
Ik besluit dat ik nu zelf een ‘grote meid’ moet zijn en vertel mijn dochter dat ik echt niet boos op haar zal worden als ze vertelt dat ze een leuk weekend heeft gehad. Dat ik dat juist fijn vind.
Scheiden is stom
Even later zit ik beneden met een warme kop thee op de bank. Ik heb weer veel geleerd van mijn dochter, vooral over mezelf. Ik vind het inderdaad niet leuk als ze het fijn heeft gehad bij haar vader, maar dat is niet eerlijk tegenover haar.
Ik bedenk me dat ze waarschijnlijk best eenzaam is geweest, die eerste periode na de scheiding. Ik heb haar regelmatig aan haar lot overgelaten, ze moest zichzelf maar vermaken en het liefst ook haar broertje entertainen.
Vooral in het begin kon een ‘verkeerde’ opmerking van de kinderen me boos of verdrietig maken, terwijl het voor hen hele onschuldige opmerkingen waren. Daar moet ik echt beter op gaan letten. Het laatste wat ik wil is dat ze een schuldgevoel krijgen, want ze kunnen hier helemaal niets aan doen. Zij hebben hier niet voor gekozen. Wij hebben hun veilige thuis afgenomen, hun blik op de toekomst totaal veranderd. Ja, scheiden is echt stom…
