Wat een begin van het nieuwe jaar. Alsof het leven al niet gevaarlijk genoeg is met enge ziektes en het verkeer, helpt de ene mens de andere ook nog een handje naar de ‘andere wereld’. In Parijs bij Charlie Hebdo en in Nigeria waar Boko Haram alweer vele slachtoffers maakte. De mens is zijn eigen ergste vijand. En dat voor een mens dat naar het evenbeeld van een God zou zijn gemaakt. Doorredenerend zou God dus de ergste vijand van de mens en zichzelf zijn. Nogal ironisch dat mensen in naam van ‘God’ misdaden plegen.
Charlie Hebdo
Voor 7 januari had ik nog nooit van Charlie Hebdo gehoord. Nu is mijn kennis nog beperkt tot ‘het blad dat spotprenten over van alles en nog wat publiceert en het waagt om de profeet Mohammed in compromitterende posities af te beelden’ dat terwijl de beeltenis van Mohammed alleen, al uit den boze is. De redactie van de krant had enige tijd boven een politiebureau gebivakkeerd voor de veiligheid. Omdat Charlie Hebdo het niet passend vond om als enigszins anarchistisch blad boven een politiebureau te resideren is het verhuisd naar de nu bij iedereen bekende locatie. Er was beveiliging maar het mocht niet baten.
Ik ben niet Charlie. De meesten van ons zijn niet Charlie. Maar weinigen wagen echt hun leven voor het vrije woord, ondanks dreiging en politiebescherming.
Je mag in Nederland alles, alleen op bepaald handelen of nalaten staat een straf’
Ik ben wel voor de vrijheid van meningsuiting en de rechtsstaat die dit recht op democratische wijze beperken kan, niet door een verbod maar wel door een strafbepaling. Zoals mijn docent strafrecht ooit zei ‘je mag in Nederland alles, alleen op bepaald handelen of nalaten staat een straf’. Zoals bijvoorbeeld art. 266 van het Wetboek van Strafrecht: Elke opzettelijke belediging (…), wordt, als eenvoudige belediging, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie. Niet met de doodstraf. Hetgeen Charlie Hebdo doet levert denk ik geen strafbaar feit op omdat de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid zwaarder zullen wegen. Hierover kan je natuurlijk discussiëren. Dat is het mooie van de democratische rechtsstaat. Als je nog durft…
Mijn eigen veiligheid en die van mijn familie
Mijn eerste reactie na de aanslagen was ook een beetje Charlie te worden. Als iedereen dat zou doen, zo veel mogelijk beledigende prenten van Mohammed publiceren, dan zou dat ‘ze wel leren!’ Maar toen dacht ik aan mijn eigen veiligheid en die van mijn familie. En ik dacht aan het gegeven dat ik ook niet de drive heb om door controversiële satire maatschappijkritiek te leveren. Maar is het überhaupt nog veilig om op mijn eigen genuanceerde wijze kritiek te hebben op de interpretatie door bepaalde lieden van hun godsdienst? Ik ben bang van niet.
Wie pakt met Hans Teeuwen de handschoen op
Dit is een beangstigende conclusie. De discussie die nodig is voor het handhaven van onze staatsrechtelijke beginselen, wordt ingeperkt door vrees. Kan ons land waarin maar weinig echte Charlies leven onze rechtsbeginselen beschermen? Wie pakt met Hans Teeuwen de handschoen op?
