Psychologie en familierecht, sinds ik het vak inleiding in de psychologie volg zie ik overal verbanden. Tussen mannen en vrouw bijvoorbeeld. Mannen en vrouwen zijn anders. Om te beginnen is dat (behalve in het geval van Kelly) over het algemeen genomen duidelijk te zien. Mannen hebben een andere bouw dan vrouwen en het grootste verschil is te zien in de respectievelijke geslachtskenmerken.
Uiterlijk zegt niets over innerlijk. Je mag een boek niet beoordelen op de cover, toch? Hierbij heb ik twee opmerkingen. Waarom mag je iemand niet op het uiterlijk beoordelen? Het kan soms erg nuttig zijn. Uiterlijke kenmerken geven hele nuttige informatie over de persoon. Dat leidt mij tot de tweede opmerking. Vaak beoordeel je iemand inderdaad verkeerd op basis van uiterlijk. Knappe mensen worden als aardiger en intelligenter beschouwd dan minder aantrekkelijke mensen. Schijnbaar denken mensen (onbewust) dat iemand met een bril slimmer is dan iemand zonder een bril.
Vrouwen scoren hoog op belangrijkste persoonlijkheidstrekken
Is het gedrag van mannen en vrouw anders? Dat blijkt zo te zijn. Van de vijf belangrijkste persoonlijkheidstrekken scoren vrouwen op vier trekken het hoogst. Met de meest gênante zal ik beginnen. Vrouwen zijn neurotischer dan mannen, veel minder emotioneel stabiel. Ai. “Niet waar!” wil elke vezel in mij roepen maar dat bevestigt alleen maar de premisse dus ik blijf stil. Bijna 60% van de vrouw scoort hoog op de schaal voor neuroticisme, in tegenstellig tot maar 45% van de mannen. Eén geluk, de mannen blijven in hun leven scoren rond die 45% terwijl de stabiliteit van de vrouw toeneemt naarmate zij ouder wordt, al wordt de gemiddelde vrouw nooit zo emotioneel stabiel als de man… De andere drie trekken waarop de vrouw hoger scoort dan de man is haar consciëntieusheid (logisch), altruïsme (natuurlijk) en extraversie. Vrouwen worden iets minder extravert gedurende hun leven mannen juist iets meer. Hoe ouder ze worden hoe meer de man zich durft te laten zien en te uiten. De enige trek waarop mannen hoger scoren is de openheid voor nieuwe ervaringen.
Verschillen persoonlijkheidstrekken in de bemiddelingspraktijk
Wat betekenen die verschillen in de bemiddelingspraktijk? Vrouwen zijn emotioneler en extraverter. Over de emoties voeren de vrouwen in de gesprekken de boventoon. Zij zullen eerder emoties uiten. Ook geven zij sneller wat weg in het belang van de ander (altruïstischer) en bereiden de zaak beter voor (consciëntieuzer). Mannen staan sneller dan vrouwen open voor de nieuwe toekomst want ze staan meer open voor nieuwe ervaringen. De man lijkt in de bemiddeling in het voordeel zeker als hij de scheidingskeuze heeft gemaakt en hiermee al stappen op de vrouw voorloopt in het rouwproces. Hij is stabieler, kan nemen wat de vrouw hem geeft, lift mee op de voorbereidingen van de vrouw en heeft sneller zin in het leven na de scheiding. Als je op basis van de statistiek mag generaliseren…
Nature of nurture?
Hoe komt het dat mannen en vrouwen anders zijn? Komt het door de genen of door de opvoeding? Nature of nurture? Laatst was er ophef over de reclamefolder van een speelgoedzaak. Jongetjes werden spelend met auto’s afgebeeld en de meisjes verrichtten (heel consciëntieus) huishoudelijke taken. Opvoeding en cultuur bepalen deels het gedrag. Feit is ook dat jongens van een jonge leeftijd al meer interesse hebben in auto’s dan in poppen. Mannen zijn beter in ruimtelijke taken en vrouwen beter in taal georiënteerde taken… Dit heeft te maken met testosteron en is genetisch bepaald. Nature èn nurture, dus er is hoop voor een ieder die aan de statistiek wil ontsnappen.