Heeft een vader net zo veel recht als een moeder bij een scheiding?

Voor ouders die in een scheiding liggen is er nog vaak onduidelijkheid over de rechten die vaders en moeders hebben na de scheiding. Heeft een vader bijvoorbeeld net zoveel rechten als de moeder? Wat zijn de rechten als het gaat om waar de kinderen gaan wonen? En hoe zit het met de zorg en alimentatie? Er wordt vaak gedacht dat een vader minder recht heeft als een moeder, maar dit is een groot misverstand. In dit blog leg ik daarom uit wat de belangrijkste rechten zijn van ouders na de scheiding.

Ouderlijk gezag

Wordt een kind voor of tijdens het huwelijk geboren, dan krijg je als ouders beiden automatisch het ouderlijk gezag over het kind. Je hebt dan niet alleen het recht, maar ook de plicht om je kind op te voeden en te verzorgen. Ook als je geregistreerd partner bent, heb je automatisch ouderlijk gezag. Wordt het kind geboren uit een relatie zonder huwelijk of geregistreerd partnerschap? 

Sinds 1 januari 2023 krijgen ongehuwde en niet-geregistreerde partners automatisch samen met de moeder het ouderlijk gezag. Dit gebeurt als zij hun kind erkennen. Ze hoeven het gezag niet meer samen met de moeder aan te vragen bij de rechtbank.

Belangrijke beslissingen

Als ouders gezamenlijk gezag hebben, mogen zij samen belangrijke beslissingen maken aangaande het kind. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan beslissingen die te maken hebben met de keuze voor school, medische beslissingen en verhuizingen. Het gezamenlijk gezag verandert niet als je gescheiden bent. 

Als je als vader niet getrouwd bent met de moeder en alsnog gezag wilt krijgen (terwijl de moeder geen toestemming geeft), dan kun je ouderlijk gezag aanvragen bij de rechter. In de meeste gevallen zal de rechter dit verzoek toekennen, omdat gezamenlijk gezag in het belang is van het kind. 

Vaders hebben dus net zoveel recht op gezag als moeders. In de praktijk blijkt alleen dat vaders dit niet altijd automatisch krijgen. Als je het op die manier bekijkt, heeft de vader dus minder rechten. Dit kan opgelost worden door bij de rechter een verzoek in te dienen voor ouderlijk gezag. Hiervoor dien je wel een advocaat in te schakelen en er zitten dus wel kosten aan verbonden.

Zorg

In beginsel hebben beide ouders recht op omgang. Als gezaghebbende ouder heb je het recht om je kind op te voeden, te verzorgen en om beslissingen te nemen die het kind aangaan. Dit gaat een stapje verder dan alleen de omgang met het kind. In uitzonderlijke gevallen kan een rechter de omgang of zorg stopzetten. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan een situatie waarbij het kind gevaar loopt bij één van de ouders of ernstig geschaad wordt in zijn/haar ontwikkeling. 

In de wet staat niets over bij welke ouder het kind moet blijven wonen na de scheiding en hoe het voor de andere ouder geregeld is. Het is dan ook een misverstand dat de vader volgens de wet minder voor het kind zou mogen zorgen dan de moeder. Toch zien we in de praktijk vaak dat moeders tijdens de relatie meer voor de kinderen zorgen dan de vader en deze trend zet zich voort na de scheiding. 

Als ouders beslis je tijdens de scheiding hoe de zorg eruit gaat zien met betrekking tot de kinderen. Komen jullie er niet uit, dan zal de rechter hierover beslissen. 

In principe heeft een vader dus net zoveel recht om voor zijn kinderen te zorgen als de moeder. Je ziet in de praktijk ook steeds vaker dat vaders meer gaan zorgen.

Alimentatie

Alimentatie wordt berekend aan de hand van de behoefte van de kinderen en de draagkracht van de ouders. Wat heeft het kind nodig en hoe kunnen de ouders in deze behoefte voorzien? Het is dus niet zo dat alleen de moeder kinderalimentatie kan ontvangen. 

Vroeger was het vaak de man die grootverdiener was, maar tegenwoordig komt het steeds vaker voor dat de vrouw het hoofdinkomen heeft. Het kan dus zomaar voorkomen dat een vrouw na de scheiding kinderalimentatie moet betalen aan de man. Een kinderalimentatieberekening is echter een complexe berekening waarbij naast met de draagkracht en de behoefte ook rekening dient te worden gehouden met zorgkorting.

Belang van de kinderen

Als het om de zorgverdeling en het gezag gaat, dan vindt de rechter dat de behoeften van de kinderen de leidraad moeten zijn. Deze beslissingen moeten niet afhangen van financiële aspecten. Lig je in scheiding en wil je tot een goede oplossing komen wat betreft de zorg voor de kinderen? Dan kan mediation helpen. Komen jullie er samen niet uit? Neem dan gerust contact met mij op!