Manipulatie van je partner tijdens de scheiding: hoe ga je hiermee om?

Ga je scheiden en heb je het gevoel dat je tijdens de scheiding gemanipuleerd wordt? Een scheiding is vrijwel altijd een zware en moeilijke periode, maar de situatie wordt nog een stuk gecompliceerder als je te maken hebt met een manipulerende partner. Je partner kan bijvoorbeeld niet omgaan met jouw wil om te gaan scheiden. Dit heeft tot gevolg dat er nog meer ruzie en manipulatie is. Hoe kun je hier nu het beste mee omgaan? In dit blog vertel ik je er meer over.

Wat is manipulatief gedrag?

Manipulatief gedrag is een vorm van sociale interactie waarbij iemand probeert de controle over de gevoelens, gedragingen en beslissingen van een ander te krijgen, vaak met verborgen motieven en zonder de toestemming of het bewustzijn van de ander. Dit kunnen subtiele suggesties zijn, maar openlijke psychologische manipulatie komt ook voor. Het is belangrijk om je bewust te zijn van manipulatief gedrag, omdat het je in staat stelt om je eigen gedachten, gevoelens en acties te beschermen. Ben je je er niet bewust van, dan kan je vatbaar worden voor de negatieve effecten van manipulatie, zoals angst, stress en eventueel burn-out.

Kenmerken van manipulatief gedrag

Iemand die manipulatief gedrag vertoont maakt vaak gebruik van psychologische tactieken, zoals schuldgevoelens aanpraten, overdrijven, slachtoffergedrag en gaslighting. Omdat deze tactieken subtiel zijn, kunnen ze moeilijk te herkennen zijn. 

Een voorbeeld van een manipulatieve partner is bijvoorbeeld iemand die continu om aandacht vraagt, waardoor je je emotioneel uitgeput voelt. Overdreven jaloezie is ook een veel voorkomend teken. Je partner probeert je relaties met anderen te controleren, onder het mom van ‘liefde’.


Wat wordt verstaan onder manipulatief gedrag tijdens de scheiding?

Heb je te maken met manipulatief gedrag tijdens de scheiding? Dat uit zich onder andere in het aanpraten van schuldgevoelens, het verdraaien van de waarheid en/of het uitoefenen van financiële druk. In veel gevallen gaat het om een narcistische partner als je te maken hebt met manipulatie. Een narcist kan niet omgaan met de mededeling dat zijn of haar partner wil scheiden. Hij raakt op deze manier namelijk de controle kwijt en loopt een flinke deuk op in zijn ego. 

Je partner kan zich bijvoorbeeld verliezen in dreigementen. Hij zal je proberen te intimideren door te zeggen dat je alles kwijt zult raken of dat je de kinderen nooit meer zult zien. Ook komt het vaak voor dat er gedreigd wordt met fysiek geweld of dat er zelfs over wordt gegaan tot gewelddadigheden. Daarnaast kan de narcistische partner gebruik maken van emotionele chantage, door te zeggen dat hij zichzelf wat aan zal doen. Dit zijn allemaal voorbeelden van manipulatief gedrag. 

Wat ook voor kan komen is dat je partner ineens weer zijn romantische en charmante karakter laat zien. Ook dit is een manipulatietechniek.

Wat is de impact van manipulatief gedrag?

Een scheiding is een emotionele rollercoaster, maar als je ook nog eens te maken hebt met manipulatief gedrag, dan kan dit een diepgaande en langdurige impact hebben op je geestelijke gezondheid. Als je herhaaldelijk wordt blootgesteld aan manipulatief gedrag, dan kan dit leiden tot een verhoogd niveau van stress en angst. De voornaamste reden hiervoor is dat manipulatie vaak gepaard gaat met onzekerheid en twijfel aan je eigen waarneming en gevoelens. Dit heeft tot gevolg dat je constant in een staat van waakzaamheid verkeert en dit ondermijnt op termijn je mentale veerkracht. 

Word je langdurig blootgesteld aan manipulatief gedrag, dan kan dit zelfs leiden tot ernstige aandoeningen als angststoornissen, depressie en burn-out. Deze psychologische stress is niet alleen beperkend voor je dagelijkse functioneren, maar kan ook diepe sporen nalaten in je persoonlijke ontwikkeling en relaties met anderen.

Wat te doen bij scheiding van een narcist?

Scheiden van een narcist is vrijwel altijd een moeilijk traject. Er is niet één bepaalde manier om dit op een zo goed mogelijke manier te doen, maar vanzelfsprekend kun je wel voorzorgsmaatregelen nemen om je zo goed mogelijk voor te bereiden. 

Als je gaat scheiden en je hebt te maken met een manipulerende partner, dan zou mediation een optie kunnen zijn. Heb je te maken met een narcist, dan kan dit nog weleens lastig worden. Voor mediation is vrijwillige deelname namelijk een belangrijke voorwaarde en een narcist zal in geen geval gemakkelijk meewerken. 

Toch zijn er wel gevallen bekend waarin mediation wel succesvol was bij het scheiden van een narcist. Als de mediator kennis heeft van narcisme en manipulerend gedrag als zodanig kan herkennen, dan kan hij/zij hier tijdens de mediation op inspelen. Dit betekent echter niet dat het een makkelijk proces zal worden en ook niet dat succes gegarandeerd is.