Tot de dood ons scheidt of zolang de liefde duurt?

Ooit sloot ik een huwelijk als buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand. Ja echt. Een scheidingsadvocaat die mensen trouwt in plaats van te scheiden. Ik vond het heel spannend waardoor ik vergat om plechtig te zeggen ‘…en dan mag je nu de bruid kussen’. Maar dat deden ze gelukkig spontaan! Als buitengewoon ambtenaar moest ik de volgende vraag aan de bruid en bruidegom stellen: ‘Verklaar je de bruid aan te nemen tot echtgenote, en getrouw de plichten te zullen vervullen die door de wet aan het huwelijk worden verbonden; wat is daarop je antwoord?’ Toen ze allebei ‘ja’ hadden gezegd mocht ik verklaren dat ze door het huwelijk met elkaar waren verbonden.Heel anders dan de in Engelstalige landen gebruikelijke spreuken zoals de volgende:

‘I take you, to be my wedded wife. To have and to hold, from this day forward, for better, for worse, for richer, for poorer, in sickness or in health, to love and to cherish ‘till death do us part’.

In Nederland geen ge-love en ge-cherish maar een overeenkomst gebaseerd op de wet. Het gaat erom te beloven dat je getrouw de in de wet genoemde plichten verbonden aan het huwelijk zult vervullen. Eén ervan is de zorgplicht voor je echtgenoot, na het huwelijk verworden tot de partneralimentatie.

Levenslang partneralimentatie, tot de dood ons scheidt

Vroeger ging men er ook in Nederland vanuit dat het huwelijk slechts door de dood ontbonden zou moeten worden. Laat je het zelf eerder ontbinden dan duurt de zorgplicht (lees partneralimentatie) toch levenslang voort. In 1994 kwam de Wet Limitering Partneralimentatie. De alimentatieduur werd door deze wet beperkt tot 12 jaar bij huwelijken langer dan 5 jaar of bij huwelijken waaruit kinderen zijn geboren. Voor kortdurende huwelijken zonder kinderen is de alimentatieduur in die wet gelijk gesteld aan die van het huwelijk.

Driekwart van de gescheiden Nederlanders vindt de maximum duur van 12 jaar te lang. Dit blijkt uit een onderzoek van TNS NIPO uit 2012. Mannen vaker dan vrouwen. Dit vertaalt zich naar de politiek.

Duur partneralimentatie beperken

Een meerderheid van de Tweede Kamer steunt het voorstel van Kamerlid Louis Bontes om de partneralimentatie verder in duur te beperken. Bontes heeft voorgesteld om deze betalingstermijn van twaalf jaar terug te schroeven naar vijf jaar. Onder meer de VVD, PvdA en D66 steunen dit voorstel, maar stellen nog wel vraagtekens bij de uitvoering hiervan. Is het bijvoorbeeld mogelijk voor oudere ex-partners zonder baan om binnen vijf jaar geheel zelfvoorzienend te worden? Momenteel zijn deze drie fracties dan ook bezig met een eigen wetsontwerp waarin ook rekening wordt gehouden met de situatie van niet-werkende ex-partners. Het ziet er naar uit dat de duur van de partneralimentatie in de (nabije?) toekomst wordt beperkt tot maximaal vijf jaar. Tot zover de levenslange zorgplicht. Terecht? Ik denk van wel. Niet meer tot de dood je scheidt maar zolang de liefde duurt…